Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I C 987/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Koninie z 2015-08-13

Sygnatura akt I C 987/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 13-08-2015 r.

Sąd Okręgowy w Koninie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Krzyżak

Protokolant: p.o. sekr. sąd. J. W.

po rozpoznaniu w dniu 13-08-2015 r.

w K.

sprawy z powództwa H. A. z siedzibą w S.

przeciwko H. M.

o zapłatę

1.  Oddala powództwo.

2.  Nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy w Koninie) kwotę 3.991 (trzy tysiące dziewięćset dziewięćdziesiąt jeden) zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

3.  Zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 4.428 (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego udzielonego pozwanemu z urzędu.

SSO Małgorzata Krzyżak

sygn. akt I C 987/14

UZASADNIENIE

Powód H. A. z siedzibą w S. wniósł o zasądzenie od pozwanego H. M. kwoty 75.818,56 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 43.711,88 zł od dnia 22 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty i od kwoty 32.061,68 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zwrot kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że na mocy umowy sprzedaży wierzytelności zawartej w dniu 21 grudnia 2012 roku między bankiem (...) S.A. z siedzibą w K. a powodem nastąpił przelew wierzytelności przysługującej Bankowi przeciw pozwanemu. Pozwany został poinformowany o cesji pismem z dnia 16 stycznia 2013 roku, a jego zobowiązanie wynika z umowy kredytu nr (...) zawartej z G. M. Bank (obecnie (...) S.A.). Kredyt nie został przez pozwanego spłacony (k. 2-3 akt).

Pozwany H. M. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym też zasądzenie na rzecz adwokata M. K. kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu, albowiem nie zostały one uiszczone w żadnej części. Pozwany przyznał, że zawarł przedmiotową umowę kredytu i początkowa spłacał należności. Z uwagi jednak na stan zdrowia, a co za tym idzie pogorszenie sytuacji materialnej, zaprzestał spłaty rat kredytu. Pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia, wskazując na trzyletni okres przedawnienia. Zdaniem pozwanego wszelkie roszczenia z umowy kredytu uległy przedawnieniu najpóźniej w dniu 30.11.2012 r. (termin ten należy liczyć od dnia w którym upłynął termin wypowiedzenia , a więc od 29.11.2009 r.). Wskazał także, iż powód nie udowodnił ani wysokości roszczenia, ani sposobu wyliczenia odsetek (k. 108-111).

Na rozprawie w dniu 13 sierpnia 2015 roku pozwany z ostrożności procesowej wniósł o oddalenie powództwa również z uwagi na zasady słuszności lub rozłożenie świadczenia na raty (k. 143).

Natomiast powód ustosunkowując się do podniesionego zarzutu przedawnienia stwierdził, że termin przedawnienia zaczął biec po uprawomocnieniu się postanowienia z dnia 27.09.2012 r. o umorzeniu postępowania egzekucyjnego (k. 120-121).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany H. M. w dniu 21 listopada 2007 roku zawarł z (...) Bank S.A. z siedzibą w G. umowę kredytu gotówkowego nr (...), na podstawie której Bank udzielił mu kredytu w wysokości 50.804,46 zł (dowód: kserokopia umowy kredytu gotówkowego z dnia 21 listopada 2007 roku k. 26-34, niesporne).

W związku z brakiem regularnej spłaty, pismem z dnia 21 września 2009 roku (...) Bank S.A. z siedzibą w G. wezwał pozwanego do spłaty zadłużenia w wysokości 4.318,48 zł (dowód: kserokopia pisma z dnia 21 września 2009 roku k. 128-130).

Pismem z dnia 20 października 2009 roku (...) Bank S.A. z siedzibą w G. wypowiedział pozwanemu umowę kredytu z zachowaniem terminu wypowiedzenia, który upływał w dniu 29 listopada 2009 roku (dowód: kserokopia pisma z dnia 20 października 2009 roku k. 35).

W dniu 9 grudnia 2009 roku (...) Bank S.A. z siedzibą w G. wystawił przeciwko pozwanemu H. M. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) wskazując, iż na wymagalne zobowiązanie składają się kwoty: należność główna w wysokości 44.120,63 zł, odsetki umowne za okres od 22 maja 2009 roku do dnia 29 listopada 2009 roku w wysokości 3.284,90 zł, odsetki karne w wysokości 378,13 zł za okres od 21 marca 2009 roku do dnia wystawienia tytułu egzekucyjnego, opłaty za obsługę kredytu w wysokości 45 zł – łącznie 47.828,66 zł (dowód: kserokopia bankowego tytułu egzekucyjnego k. 127).

Postanowieniem z dnia 27 stycznia 2010 roku w sprawie sygn. akt I Co (...) Sąd Rejonowy w Kole nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 9 grudnia 2009 roku nr (...) wystawionemu przez (...) Bank S.A. z siedzibą w G. przeciwko dłużnikowi H. M..

Postanowieniem z dnia 8 marca 2010 roku sygn. akt I Co (...) Sąd Rejonowy w Kole nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 9 grudnia 2009 roku nr (...) klauzulę wykonalności na rzecz (...) S.A. z siedzibą w K. – następcy prawnego (...) Bank S.A. z siedzibą w G. (dowód: kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego w Kole z dnia 8 marca 2010 roku k. 134, kserokopia postanowienia Sądu Rejonowego w Kole z dnia 27 stycznia 2010 roku k. 135).

Z wniosku Banku (...) S.A. z siedzibą w K. zostało wszczęte przeciwko pozwanemu H. M. postępowanie egzekucyjne.

Postanowieniem z dnia 27 września 2012 roku, sygn. akt Km (...) Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kole umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko pozwanemu, wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji (dowód: kserokopia postanowienia z dnia 27 września 2012 roku k. 133).

W dniu 21 grudnia 2012 roku Bank (...) S.A. z siedzibą w K. (następca prawny (...) Bank S.A.) zawarł z powodem H. A. umowę sprzedaży wierzytelności, na podstawie której Bank (...) S.A. z siedzibą w K. przeniósł na powoda wierzytelność przysługującą mu wobec pozwanego H. M.. Na dzień sprzedaży wierzytelności zadłużenie pozwanego wynosiło 75.818,56 zł, w tym: należność główna 43.711,88 zł, odsetki 3.014,31 zł, odsetki karne 29.047,37 zł, opłaty windykacyjne 45 zł (dowód: kserokopia umowy sprzedaży wierzytelności k. 6-22, kserokopia oświadczenia z dnia 22 maja 2014 roku k. 24, kserokopia odpisu z KRS k. 53-64).

Pismem z dnia 16 stycznia 2013 roku powód zawiadomił pozwanego o przelewie wierzytelności (dowód: kserokopia pisma z dnia 16 stycznia 2013 roku k. 23).

Pismem z dnia 28 lutego 2013 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 76.828,79 zł (dowód: kserokopia pisma z dnia 28 lutego 2013 roku k. 36, dokument rozliczenia kredytu).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dokumenty: kserokopię umowy sprzedaży wierzytelności (k. 6-22), kserokopię pisma z dnia 16 stycznia 2013 roku (k. 23), kserokopię oświadczenia z dnia 22 maja 2014 roku (k. 24), kserokopię umowy kredytu gotówkowego z dnia 21 listopada 2007 roku (k. 26-34), kserokopię pisma z dnia 20 października 2009 roku (k. 35), kserokopię pisma z dnia 28 lutego 2013 roku (k. 36), kserokopię odpisu z KRS (k. 53-64), kserokopię bankowego tytułu egzekucyjnego (k. 127), kserokopię pisma z dnia 21 września 2009 roku (k. 128), kserokopię postanowienia z dnia 27 września 2012 roku (k. 133), kserokopię postanowienia Sądu Rejonowego w Kole z dnia 8 marca 2010 roku (k. 134), kserokopię postanowienia Sądu Rejonowego w Kole z dnia 27 stycznia 2010 roku (k. 135).

Ustalony stan faktyczny nie był sporny między stronami. Wartość dowodowa dokumentów zgromadzonych w sprawie nie budziła zdaniem Sądu wątpliwości, strony nie wniosły zastrzeżeń co do złożonych dokumentów.

Sąd zważył co następuje:

Powód H. A. z siedzibą w S. wniósł o zasądzenie od pozwanego H. M. kwoty 75.818,56 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 43.711,88 zł od dnia 22 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 32.061,68 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, wskazując, iż dochodzona kwota znajduje oparcie w treści umowy kredytu gotówkowego z dnia 21 listopada 2007 roku zawartej między pozwanym (...) Bank S.A. z siedzibą w G. oraz w treści umowy sprzedaży wierzytelności zawartej w dniu 21 grudnia 2012 roku między bankiem (...) S.A. z siedzibą w K. (następcą prawnym (...) Bank S.A.) a powodem.

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 513 § 1 i 2 k.c. dłużnikowi przysługują przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie; dłużnik może z przelanej wierzytelności potrącić wierzytelność, która mu przysługuje względem zbywcy, chociażby stała się wymagalna dopiero po otrzymaniu przez dłużnika zawiadomienia o przelewie; nie dotyczy to jednak wypadku, gdy wierzytelność przysługująca względem zbywcy stała się wymagalna później niż wierzytelność będąca przedmiotem przelewu.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do podniesionego zarzutu przedawnienia. Zdaniem pozwanego, dochodzona w niniejszym procesie wierzytelność jest przedawniona, z uwagi na trzyletni termin przedawnienia roszczeń związanych z działalnością gospodarczą. Zdaniem Sądu podniesiony zarzut przedawnienia jest skuteczny, ale nie z tych przyczyn jakie wskazał pozwany.

Jak już wspomniano, dłużnik może podnosić wobec nowego podmiotu – cesjonariusza - zarzuty jakie przysługiwały mu wobec pierwotnego wierzyciela, w tym zarzut przedawnienia roszczenia (art. 117 § 1 k.c.), i to w takiej postaci, w jakiej zarzut ten przysługiwałyby wobec dłużnika głównego. Jeżeli zatem cesją objęto roszczenie wierzyciela przedawniające się według art. 118 k.c. zgodnie z terminem 3-letnim (gdyż jest ono związane z prowadzoną działalnością gospodarczą banku, tak jak roszczenie w niniejszej sprawie), to termin ten jest miarodajny również dla określenia terminu przedawnienia roszczenia nabytego (przelanego).

Zgodnie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg terminu przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania sprawy lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Powołany przepis nie określa przesłanek, jakim powinna odpowiadać dana czynność, aby mogła skutecznie przerwać bieg terminu przedawnienia. Nie ulega jednak wątpliwości, że chodzi tu o przedsięwziętą bezpośrednio we wskazanym w przepisie celu czynność nie kogokolwiek i przeciwko komukolwiek, ale czynność podjętą przez strony stosunku prawnego, leżącego u podstaw przedawniającego się roszczenia.

Do przerwania biegu przedawnienia nie wystarczy identyczność wierzytelności, niezbędna jest identyczność osób na rzecz których/przeciwko którym dana czynność, obiektywnie zdolna do przerwania przedawnienia, została dokonana. Przerwanie przedawnienia następuje jednak, co do zasady, tylko pomiędzy stronami postępowania o ile z istoty łączącego je stosunku prawnego wynika, że są materialnie zobowiązane/uprawnione; przedawnienie jest bowiem instytucją prawa materialnego a nie procesowego, mimo że do przerwania biegu dochodzi, w zasadzie, przez czynności procesowe.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem, złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu przerywa bieg przedawnienia roszczenia stwierdzonego tym tytułem (por. m.in. uchwała SN z dnia 16 stycznia 2004 roku, sygn. III CZP 101/03, OSNC 2005, nr 4, poz. 58), przy czym zawieszenie biegu przedawnienia spowodowane tym wnioskiem kończy się z chwilą uwzględnienia przez sąd tego wniosku, zwłaszcza że postanowienie sądu w tym przedmiocie jest skuteczne z momentem wydania. Czynnością przerywającą bieg przedawnienia jest też niewątpliwie wniosek o wszczęcie egzekucji. Jest to bowiem czynność zmierzająca bezpośrednio do zaspokojenia roszczenia. Wniosek o wszczęcie egzekucji wywoła skutek w postaci przerwy biegu przedawnienia roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym jednak o tyle, o ile będzie pochodził od wierzyciela, którego osobę wskazuje tytuł egzekucyjny i na rzecz którego temu tytułowi została nadana klauzula wykonalności. Za ugruntowany należy uznać pogląd, że art. 192 pkt 3 k.p.c. nie ma natomiast zastosowania w postępowaniu egzekucyjnym (por. uchwała SN z dnia 5 marca 2009 r. III CZP 4/09, OSNC z 2010 r. Nr 1, poz. 2). W związku z tym przyjmuje się, że nabywca wierzytelności, który przez umowę przelewu uzyskuje przecież jedynie prawo do wierzytelności objętej dotychczasowym tytułem wykonawczym, powinien po uzyskaniu na swoją rzecz klauzuli wykonalności, wszcząć nowe postępowanie egzekucyjne. Dodać w tym miejscu należy, że nabywca wierzytelności nie będący bankiem powinien uzyskać sądowy tytuł egzekucyjny, a następnie klauzulę wykonalności, nadanie bowiem bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności na rzecz nabywcy wierzytelności nie będącemu bankiem nie jest dopuszczalne (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2004 r., III CZP 9/04, OSNC z 2005 r. Nr 6, poz. 98). Tak więc, z racji następstwa prawnego o którym mowa, prawo stwierdzone w tytule egzekucyjnym na rzecz dotychczasowego wierzyciela wygasa wskutek przejścia na inny podmiot.

Po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, przedawnienie rozpoczyna bieg na nowo (art. 124 k.c.) jednak w tych samych granicach podmiotowych (wynikających z tytułu wykonawczego). Brak więc podstaw do twierdzenia, że skutek rozpoczęcia biegu przedawnienia na nowo po umorzeniu postępowania egzekucyjnego może odnosić się do sytuacji, gdy uprawnionym do wszczęcia ponownej egzekucji jest już inny niż wymieniony w pierwotnym tytule wykonawczym wierzyciel (tak SN w wyroku z dnia 19 listopada 2014 roku, sygn. II CSK 196/14, Lex nr 1622306).

Konkludując: cesjonariusz nabywający wierzytelność objętą tytułem wykonawczym nie może korzystać z przerwy przedawnienia, jaką spowodował wniosek cedenta o wszczęcie egzekucji.

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy w Kole postanowieniem z dnia 27 stycznia 2010 roku nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 9 grudnia 2009 roku nr (...) wystawionemu przez (...) Bank S.A. przeciwko dłużnikowi H. M.. Następnie postanowieniem z dnia 8 marca 2010 roku Sąd Rejonowy w Kole nadał temu samemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 9 grudnia 2009 roku nr (...) klauzulę wykonalności na rzecz (...) S.A. – następcy prawnego (...) Bank S.A.

Czynność w postaci wniosku wierzyciela o nadanie klauzuli wykonalności przerywa bieg terminu przedawnienia – po nadaniu klauzuli termin ten biegnie na nowo. Bank (...) S.A. z siedzibą w K. powadził przeciwko pozwanemu postępowanie egzekucyjne, które zakończyło się wydaniem postanowienia z dnia 27 września 2012 roku o jego umorzeniu. Jak już wskazano, powód nie może jednak skorzystać z przerwy przedawnienia, jaką spowodował wniosek (...) S.A. o wszczęcie egzekucji.

Tym samym upływ trzyletniego terminu przedawnienia nastąpił – licząc od dnia wydania postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności na rzecz następcy prawnego pierwotnego wierzyciela (...) Bank S.A. - w dniu 9 marca 2013 roku.

Pozew wniesiony w dniu 25 września 2014 roku został zatem wniesiony po upływie terminu przedawnienia.

Wobec powyższego, powództwo zostało oddalone.

Mając na uwadze wynik sprawy, podstawie art. 113 ust 1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sadowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 90,poz 594 ze zm) nieuiszczonymi kosztami sądowymi obciążono powoda ,

W puncie 3 wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 w zw. z § 6 pkt. 6 i rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 roku, poz. 461) orzeczono o kosztach zastępstwa adwokackiego należnych pozwanemu.

Małgorzata Krzyżak

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Barbara Brodecka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Koninie
Osoba, która wytworzyła informację:  Małgorzata Krzyżak
Data wytworzenia informacji: