Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I Ca 313/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Koninie z 2015-10-02

Sygnatura akt I1 Ca 313/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 02-10-2015 r.

Sąd Okręgowy w Koninie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Iwona Złoty

Sędzia: SSO Aleksandra Bolczyk – spr.

Sędzia: SSO Iwona Przyłębska-Grzybowska

Protokolant: p.o. sekr. sąd. K. G.

po rozpoznaniu w dniu 02-10-2015 r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp zo.o. w K.

przeciwko M. S. (1)

o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Koninie

z dnia 17 grudnia 2014 r. sygn. akt I C 1279/14

1.  Oddala apelację.

2.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

Aleksandra Bolczyk Iwona Złoty Iwona Przyłębska-Grzybowska

Sygn. akt I 1Ca 313/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 17 grudnia 2014 roku wydanym w sprawie
o sygn. akt I C 1279/14 Sąd Rejonowy w Koninie uwzględnił
w całości powództwo (...) sp. z o. o. z siedzibą
w K. skierowane przeciwko M. S. (1) i zwolnił spod egzekucji prowadzonych przez komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy M. P. pod sygnaturami akt Km (...)ruchomość w postaci samochodu marki A. o numerze rej. (...) i numerze VIN (...) (punkt 1. wyroku) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7.017 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt 2. wyroku).

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne:

Powód (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.
w dniu 15.12.2011 r. zakupił od J. S. samochód marki A. (...), o numerze rej. (...) i numerze nadwozia (...). Cenę ustalono na 100.000 złotych i została ona zapłacona przez powoda. W imieniu powodowej spółki fakturę potwierdzającą sprzedaż podpisywał S. P., działający jako prezes zarządu powoda. J. S. jako korzystający
w dniu 20.10.2011r. wykupił przedmiotowe auto od (...) S.A. we W.. W okresie od 15.11 2013r. S. P. nie będąc już członkiem zarządu działał na rzecz powodowej spółki jako jej pełnomocnik na podstawie pełnomocnictwa w formie aktu notarialnego. Uprawniało ono także do reprezentowania spółki w zbyciu ruchomości. Na tej podstawie S. P. podejmował działania mające na celu zbycie pojazdu objętego pozwem.

W dniu 14.04.2014r. Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym
w B. M. P. dokonał zajęcia przedmiotowego pojazdu w postępowaniach egzekucyjnych o sygn. akt Km 315/13, Km 316/13, Km 1462/13 prowadzonych z wniosku wierzyciela M. S. (1) przeciwko dłużnikowi S. P.. Czynności dokonano w (...), czyli siedzibie powoda, w obecności dłużnika, który wskazywał, że pojazd jest własnością powodowej spółki.

Pismem z dnia 15.04.2014r. powód wezwał pozwanego do dobrowolnego zwolnienia przedmiotowego pojazdu spod egzekucji.

Powyższy stan faktyczny Sąd I instancji ustalił w oparciu
o rzeczowy oraz osobowy materiał dowodowy wyjaśniając szczegółowo podstawę rozstrzygnięcia w przedmiocie wniosków dowodowych pozwanego.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy zważył, że żądanie powoda zmierzało do zwolnienia przedmiotowego samochodu spod egzekucji w trybie art. 841 § 1 k.p.c., zgodnie z którym osoba trzecia może w drodze powództwa żądać zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli skierowanie do niego egzekucji narusza jej prawa.

Sąd orzekający podkreślił, że zgodnie z art. 841 § 3 k.p.c. powództwo o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji można wnieść w terminie miesiąca od dnia dowiedzenia się o naruszeniu prawa, chyba że inny termin jest przewidziany w przepisach odrębnych.

Mając na względzie te regulacje Sąd Rejonowy wskazał, że
w przedmiotowej sprawie powód wykazał, iż zajęty w dniu 14.04.2014 r. przez Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym
w B. M. P. w postępowaniach o sygn. akt Km 315/13, Km 316/13, Km 1462/13 samochód marki A. (...), o nr. rej. (...) i numerze nadwozia (...) jest jego własnością. Pozew jednocześnie został wniesiony w terminie miesięcznym opisanym w art. 841 § 3 k.p.c. Pozew złożono bowiem w dniu 12.05.2014r., czyli jeszcze przed terminem miesięcznym od daty zajęcia. Fakt złożenia pozwu do sądu niewłaściwego jest w tym wypadku bez znaczenia, albowiem zgodnie z art. 200 § 3 k.p.c. czynności dokonane w sądzie niewłaściwym pozostają w mocy.

Skoro zatem powód wykazał, że jest właścicielem rzeczy zajętej w toku postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko osobie trzeciej i został złożony w terminie Sąd I instancji uznał, że podlegał uwzględnieniu w całości, o czym orzekł
w pkt. 1. wyroku.

O kosztach postępowania Sąd I instancji orzekł w oparciu
o normę art. 98 k.p.c. wyjaśniając szczegółowo, jakie koszty składają się na zasądzoną kwotę.

Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany M. S. (1) zaskarżając go w całości i zarzucił:

1.  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 214 § 1 k.p.c.
w zw. z art. 379 § 5 k.p.c. poprzez nieodroczenie rozprawy w dniu 16 grudnia 2014 roku, pomimo złożenia przez pełnomocnika procesowego pozwanego wniosku
o takie odroczenie z uwagi na kolizję ze sprawą odwoławczą przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy,
a następnie przeprowadzenie w dniu 16 grudnia 2014 roku całego postępowania dowodowego, oddalenie wszystkich wniosków dowodowych pozwanego (w tym osobowych) oraz wydanie wyroku w dniu 17 grudnia 2014 roku,

2.  naruszenie prawa procesowego art. 217 § 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku pozwanego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków, tj. K. Ś., Z. S., M. S. (2), K. C., R. N. celem ustalenia, iż dłużnik S. P., będący jednocześnie pełnomocnikiem powódki, jest właścicielem zajętego pojazdu,

3.  niewyjaśnienie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. własności zajętego samochodu, którego właścicielem wg niekwestionowanych twierdzeń dłużnika był właśnie dłużnik.

Stawiając powyższe zarzuty apelujący wniósł o:

1.  uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, zniesienie postępowania objętego m.in. rozprawą w dniu 16 grudnia 2014 roku,

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za drugą instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Powódka wniosła o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego M. S. (3) okazała się nieuzasadniona.

Ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego są prawidłowe, znajdują potwierdzenie w przeprowadzonych dowodach, ocenionych bez naruszania zasad swobody sędziowskiej, wobec czego Sąd Okręgowy przyjmuje je za własne i czyni podstawą niniejszego orzeczenia. Zastrzeżeń nie budzi też prawidłowość subsumpcji dokonanej przez Sąd I instancji i trafność zastosowania przepisów prawa materialnego.

Wbrew stanowisku apelującego Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnych uchybień, które musiałyby skutkować koniecznością uchylenia, bądź zmiany zaskarżonego orzeczenia.

Jako nieuzasadnione ocenić zatem należy wyeksponowane
w petitum apelacji zarzuty, w szczególności na uwzględnienie nie zasługuje najdalej idący zarzut nieważności postępowania
z uwagi na pozbawienie apelującego możności obrony swych praw (art. 379 pkt 5 k.p.c.) poprzez nieuwzględnienie wniosku
o odroczenie terminu rozprawy z dnia 16 grudnia 2014 roku, na której to – jak wskazuje skarżący – Sąd I instancji oddalił jego wnioski dowodowe oraz -po zamknięciu której -Sąd Rejonowy odroczył ogłoszenie wyroku do dnia następnego, tj. 17 grudnia 2014 roku.

Pomijając fakt, że wnioski dowodowe apelującego
o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków: K. Ś., Z. S., M. S. (2), K. C., R. N. rozpoznane zostały przez Sąd orzekający na rozprawie w dniu 9 października 2014 roku (vide: k. 74 akt), nie zaś na rozprawie w dniu 16 grudnia 2014 roku wskazać trzeba, iż zgodnie z utrwalonym w doktrynie oraz judykaturze stanowiskiem pozbawienie strony możności obrony swych praw polega na tym, że z powodu wadliwości procesowych sądu lub strony przeciwnej, będących skutkiem naruszenia konkretnych przepisów kodeksu postępowania cywilnego, strona nie mogła brać i nie brała udziału w postępowaniu lub jego istotnej części (vide m.in.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 1974 roku, II CR 155/74; postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 6 marca 1998 roku, III CKN 34/98; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2002 roku, V CKN 1057/00). Nieważność ze względu na tę przyczynę zachodzi np. w razie niezawiadomienia strony o rozprawie, co skutkowało jej nieobecnością; w przypadku rozpoznania sprawy na posiedzeniu niejawnym, gdy rozprawa jest obligatoryjna. Nie jest natomiast pozbawieniem strony możności obrony swych praw pominięcie jej wniosku dowodowego (vide: postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 12 grudnia 2000 roku, II UKN 121/00), w tym wniosku
o przesłuchanie zawnioskowanych przez nią świadka. Podkreślić bowiem należy, że kwestia konieczności przeprowadzenia dowodu z przesłuchania świadka, czy też z przesłuchania strony leży w zakresie swobodnej decyzji sądu, opartej na analizie materiału dowodowego w zakresie jego spójności i zupełności (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2009 roku, I PK 19/09).

Dodatkowo podkreślić trzeba, że zarzut nieważności postępowania z przyczyny przewidzianej w art. 379 pkt 5 k.p.c. należy oceniać w okolicznościach konkretnej sprawy, różnorodność stanów faktycznych wyklucza możliwość sformułowania ogólnej tezy definiującej tę przyczynę. Niewątpliwie jednak chodzi tu o takie uchybienia procesowe popełnione przez sąd, które w praktyce uniemożliwiały stronie podjęcie stosownej obrony przed wydaniem rozstrzygnięcia (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 5 czerwca 2009 roku, I PK 19/09, publ. LEX nr 519171; wyrok Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2002 roku, V CKN 1057/00, publ. LEX nr 55517).

Przy analizie czy doszło do pozbawienia strony możności działania należy jednak najpierw rozważyć czy nastąpiło naruszenie przepisów procesowych, a w drugiej kolejności trzeba sprawdzić, czy uchybienie to wypłynęło na możność obrony strony w procesie, w końcu należy zbadać czy pomimo realizacji tych przesłanek strona mogła bronić swych praw.

Transponując powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy zważyć należy – przy jednoczesnym uwzględnieniu faktu, że zarówno skarżący, jak i następnie reprezentujący go pełnomocnik zawiadamiani byli prawidłowo o każdym terminie rozprawy, zarówno apelujący samodzielnie, jak i następnie jego pełnomocnik w sposób wyraźny wyartykułowali stanowisko
w sprawie, nieobecność na rozprawach wynikała natomiast z ich swobodnego wyboru – że nie zachodzi nieważność postępowania
z uwagi na nieuwzględnienie wniosku pełnomocnika procesowego M. S. (1) o odroczenie rozprawy wyznaczonej na dzień 16 grudnia 2014 roku, z uwagi na „kolizję terminów rozpraw”. Zważyć trzeba – za przyjętym w doktrynie oraz judykaturze stanowiskiem – że stosownie do treści normy art. 214 § 1 k.p.c., rozprawa ulega odroczeniu, jeżeli sąd stwierdzi nieprawidłowość w doręczeniu wezwania, albo jeżeli nieobecność strony jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną przeszkodą, której nie można przezwyciężyć. Wśród przeszkód, których nie można przezwyciężyć wymienia się m.in. chorobę strony wykazaną zaświadczeniem lekarskim
i uniemożliwiającą stawienie się w sądzie. W żadnym razie do kategorii nadzwyczajnego wydarzenia nie można zaliczyć eksponowanej przez apelującego kolizji terminów rozpraw (vide: m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 30 lipca 2013 roku, I ACa 587/13). Z mocy art. 91 pkt 3 k.p.c., pełnomocnictwo procesowe obejmuje „udzielenie dalszego pełnomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu”, a powinnością profesjonalnego pełnomocnika jest takie zorganizowanie własnej pracy, aby wszystkim swoim mocodawcom zapewnić właściwą pomoc prawną. Kolizja terminów rozprawy i niemożność udzielenia substytucji nie jest więc nadzwyczajnym wydarzeniem, o jakim stanowi art. 214 § 1 k.p.c., nie jest też przeszkodą, której nie można przezwyciężyć. Kolizja terminów rozpraw jest częstym zdarzeniem występującym przy wykonywaniu zawodu adwokata czy też radcy prawnego i jest wpisana w ryzyko tego zawodu, nawet w sytuacji, gdy pełnomocnictwo procesowe udzielone zostało krótko przed terminem rozprawy, stąd wszelkie twierdzenia przeciwne prezentowane w tym zakresie przez skarżącego ocenić trzeba jako nieuzasadnione.

Tożsamy charakter mają pozostałe zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 217 § 2 k.p.c.
w zw. z art. 227 k.p.c.

Podkreślić bowiem trzeba, że skarżący ani jego pełnomocnik nie podnosili, aby doszło do uchybienia procesowego.
Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika bowiem, że na posiedzeniu odbytym w dniu 16 grudnia 2014 roku, tj. posiedzeniu najbliższym po tym, na którym oddalone zostały wnioski dowodowe nie stawili się prawidłowo zawiadomieniu zarówno skarżący, jak i jego pełnomocnik, co wykluczyło możliwość zwrócenia uwagi sądu na uchybienie przepisom postępowania i wniesienie o wpisanie zastrzeżenia do protokołu.

Zgodnie zaś z poglądem judykatury zachowanie uprawnienia do powoływania się na uchybienia przepisom postępowania,
z wyjątkiem przewidzianym w art. 162 k.p.c. zdanie drugie, wymaga – poza dochowaniem terminu do zgłoszenia zastrzeżenia – wskazania spostrzeżonego przez stronę (uczestnika postępowania nieprocesowego) uchybienia z wyczerpującym przytoczeniem naruszonych przepisów postępowania wraz z wnioskiem o wpisanie tak sformułowanego zastrzeżenia do protokołu. Niewpisanie zaś zastrzeżenia do protokołu powoduje utratę możliwości podnoszenia zarzutów (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 sierpnia 2006 roku, V CSK 237/06, publ. LEX nr 201179; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 2011 roku, II CNP 23/11, publ. LEX nr 1110965; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2010 roku, III SK 16/10, publ. LEX nr 818602; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 stycznia 2012 roku, I ACa 1334/11, publ. LEX nr 1120011).

W przedmiotowej sprawie zarzuty naruszenia norm prawa procesowego w zakresie postanowienia dowodowego pojawiły się dopiero w apelacji, a zatem w ocenie Sądu odwoławczego, uległy one prekluzji.

Zgodnie bowiem z treścią art. 162 k.p.c. strony mogą w toku posiedzenia, a jeżeli nie były obecne, na najbliższym posiedzeniu zwrócić uwagę sądu na uchybienie przepisom postępowania, wnosząc o wpisanie zastrzeżenia do protokołu. Stronie, która zastrzeżenia nie zgłosiła, nie przysługuje prawo powoływania się na takie uchybienie w dalszym toku postępowania, chyba , że chodzi o przepisy postępowania, których naruszenie sąd powinien wziąć pod rozwagę z urzędu, albo że strona uprawdopodobni, iż nie zgłosiła zastrzeżenia bez swojej winy. Uchybieniami branymi pod rozwagę z urzędu są uchybienia wywołujące nieważność postępowania oraz wynikające z art. 202 k.p.c.

Uchybienia, które zarzuca skarżący nie należą do żadnej z wymienionej powyżej kategorii. Zaniechanie zgłoszenia zastrzeżenia w trybie normy art. 162 k.p.c. stanowi natomiast wyłącznie wynik zawinionego zachowania apelującego i nie może usprawiedliwiać go – w świetle poczynionych powyżej rozważań – zgłoszony wniosek o odroczenie terminu rozprawy.

Niemniej, abstrahując od powyższego, podkreślić jedynie marginalnie należy, że usprawiedliwioną podstawę apelacji może stanowić jedynie nieprzeprowadzenie zawnioskowanego przez stronę dowodu na okoliczności mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy i jeszcze niewyjaśnione.

Mając jednak na względzie okoliczności sprawy podzielić należy stanowisko Sądu I instancji, że zgłoszone przez apelującego wnioski dowodowe o przesłuchanie wymienionych powyżej świadków należało oddalić. Szczegółowa analiza dokumentów przedstawionych przez powodową spółkę wskazuje na jej prawo własności do samochodu marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Eksponowanie, że pełnomocnik spółki (...) sp. z o. o. z siedzibą w K., S. P. zachowywał się jak właściciel, prezentował pojazd do sprzedaży udostępniając w ofercie swój numer telefonu – jako podmiotu do kontaktu – nie może przesądzać o tym, jak błędnie wywodzi apelujący M. S. (1), że to właśnie S. P. jest właścicielem tego samochodu, skoro legitymował się on notarialnym pełnomocnictwem upoważniającym go do m.in. zbycia w imieniu mocodawcy ruchomości (vide: § 1 aktu notarialnego z dnia 15 listopada 2015 roku, rep. A. (...)

Konstatując stwierdzić także trzeba, że Sąd I instancji zasadnie wywiódł, że zgłoszone powództwo przeciwegzekucyjne jest uzasadnione. Wszelkie zaś zarzuty skarżącego uznać należy za polemikę z prawidłowym rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego.

Wobec powyższych rozważań i z mocy art. 385 k.p.c. apelację pozwanego M. S. (1) oddalono uznając ją za bezzasadną (punkt 1. wyroku).

O kosztach zastępstwa procesowego w instancji apelacyjnej orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 6
i art. 12 pkt 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu
(Dz. U. z 2013, poz. 490 j.t.) – punkt 2. wyroku.

Aleksandra Bolczyk Iwona Złoty Iwona Przyłębska – Grzybowska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Renata Bernard
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Koninie
Osoba, która wytworzyła informację:  Iwona Złoty,  Iwona Przyłębska-Grzybowska
Data wytworzenia informacji: