Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Koninie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 28 maja 2015 roku

Sąd Okręgowy w K. Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jan Bartniak

Protokolant: st. sekr. sąd. Stella Michalska

po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2015 roku w K.

sprawy z powództwa J. C. (1), M. Ś. (1), E. M. (1)

przeciwko (...) Spółka Akcyjna w Ł.

o zadośćuczynienie w kwocie po 85.000 zł dla każdej z powódek

1.  zasądza powódce J. C. (1) od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w Ł. kwotę 30.000 zł (trzydzieści tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2014 roku.

2.  zasądza powódce M. Ś. (1) pozwanego (...) Spółka Akcyjna w Ł. kwotę 15.000 zł (piętnaście tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2014 roku.

3.  zasądza powódce E. M. (1) od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w Ł. kwotę 15.000 zł (piętnaście tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2014 roku.

4.  oddala powództwa w pozostałej części.

5.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy w K.) tytułem kosztów sądowych od pozwanego 1.334,23 zł (jeden tysiąc trzysta trzydzieści cztery złote i 23/100) i od każdej z powódek z zasądzonego roszczenia kwotę
po 1.488,92 zł (jeden tysiąc czterysta osiemdziesiąt osiem złotych i 92/100).

6.  znosi wzajemnie koszty procesu między stronami.

SSO Jan Bartniak FORMTEXT

Sygn. akt I C 150/14

UZASADNIENIE

Powódki J. C. (1), M. Ś. (1) u E. M. (1) wniosły o zasadzenie od pozwanego (...) S.A. w Ł. kwot po 85.000 zł na rzecz każdej z powódek – z ustawowymi odsetkami od dnia 12 września 2013 roku do dnia zapłaty w przypadku powódki J. C. (1) i od dnia 15 sierpnia 2013 roku do dnia zapłaty w przypadku powódek M. Ś. (1) i E. M. (1), a nadto kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwotach po 7.200 zł wraz z opłatami skarbowymi od pełnomocnictwa w kwotach po 17 zł. W uzasadnieniu pozwu powódki wskazały, iż w dniu 16 sierpnia 2007 roku w K. prowadzący samochód ciężarowy marki M. (...) nr rej. (...) w trakcie manewru wyprzedzania jadącego rowerem Z. C. potrącił go, a ten na skutek odniesionych ran zmarł. Sprawca wypadku został skazany prawomocnym wyrokiem. Pełnomocnik powódek wezwał pozwanego do zapłaty, a pozwany wypłacił im zadośćuczynienia w wysokości po 15.000 zł na rzecz każdej z powódek. W ocenie powódek kwoty te są niskie. Powódki podkreśliły, że śmierć Z. C. była dla nich ogromną tragedią i niepowetowaną stratą. Śmierć ta spowodowała nieodwracalne konsekwencje w ich życiu, a powódki E. M. (1) i J. C. (1) korzystały z pomocy lekarzy psychiatry. Podstawę prawną roszczenia stanowi art. 24 § 1 k.c. w zw. z art. 448 k.c. Żądanie odsetek ustawowych oparte zaś zostało o treść art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 14 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) i (...), natomiast żądanie zapłaty kosztów zastępstwa procesowego w podwójnej wysokości uzasadnia nakład pracy pełnomocnika powódek (k. 2-10).

Pozwany (...) Spółka Akcyjna w Ł. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódek na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Pozwany wskazał, iż powództwo jest bezzasadne i nie zasługuje na uwzględnienie. Według oceny pozwanego, wypłacone w toku postępowania likwidacyjnego świadczenia odpowiadają zakresowi szkód, jakie poniosły powódki po śmierci Z. C.. Pozwany podkreślił, że wysokość żądanych sum w kontekście doznanych cierpień budzi wątpliwości wobec odległości czasowej od zdarzenia. Pozwany zakwestionował również wysokość żądanych kosztów zastępstwa procesowego, gdyż sprawa ta nie ma charakteru skomplikowanego i nie dotyczy indywidualnej kwestii prawnej wymagającej ponad przeciętnej wiedzy prawniczej (k. 238-240)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:|

W dniu 16 sierpnia 2007 roku ok. godz. 15.50 w K. na ul. (...) na wysokości posesji nr (...), R. J., prowadzący samochód ciężarowy marki M. (...) o nr rej. (...), nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że podczas wykonywania manewru wyprzedzania jadącego rowerem Z. C., nie zachował bezpiecznego odstępu od pojazdu jednośladowego i uderzył w niego, w następstwie czego kierujący rowerem Z. C. doznał obrażeń ciała skutkujących jego zgonem w dniu 16 sierpnia 2007 roku w Wojewódzkim Szpitalu (...) w K., a następnie (po spowodowaniu wypadku) zbiegł z miejsca zdarzenia. Sprawca wypadku wyrokiem Sądu Rejonowego w K. z dnia 15 października 2008 roku sygn. akt II K (...) został skazany za przestępstwo z art. 177 § 2 kk w zw. z art. 178 § 1 kk na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (dowód: kserokopia odpisu wyroku SR w K. z dnia 15 października 2008 roku k. 173-174, kserokopia karty statystycznej aktu zgonu k. 180). W chwili zdarzenia sprawca zdarzenia korzystał z ochrony ubezpieczeniowej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, na podstawie umowy ubezpieczenia zawartej z pozwanym - polisa nr (...) – dotyczącą samochodu marki M. (...) nr rej. (...) (bezsporne).

Z. C. w momencie śmierci miał 72 lata, mieszkał wraz z żoną powódką J. C. (1). Oboje byli małżeństwem od 42 lat (od 1965 roku), mieli troje dzieci (dwie córki i syna), byli emerytami. Zmarły i jego żona byli zgodny małżeństwem, pomagali córkom w opiece nad wnukami, często odwiedzali się z córkami. Małżonkowie C. pomagali także córce E. w opiece nad mężem, który w 2005 roku miał wylew krwi do mózgu. Z. C. cieszył się dobrym zdrowiem (dowód: kserokopia odpisu skróconego aktu zgonu k. 175, kserokopia odpisu aktu małżeństwa k. 181, zeznania powódki J. C. k. 252 w zw. z k. 320v, zeznania powódki M. Ś. k. 252v-253 w zw. z k. 320v, zeznania powódki E. M. k. 253 w zw. z k. 320v)

Powódka J. C. (1) w chwili śmierci męża miała 61 lat. O wypadku męża powódka dowiedziała się od córki E., poszła do szpitala i tam dowiedziała się, że mąż nie żyje. Po śmierci męża powódka była pod opieką kardiologa, lekarza rodzinnego i psychiatry. Do dzisiaj powódka zażywa depresanty i leki nasenne. Mieszka sama, odwiedzają ją córki i wnuki. Powódka nie pogodziła się ze śmiercią męża, często jeździ na cmentarz. Zmarły mąż pomagał powódce w zakupach, obecnie korzysta ona z pomocy wnuków i córek (dowód: kserokopia historii choroby k. 195-200, zeznania powódki J. C. k. 252 w zw. z k. 320v).

U powódki J. C. (1) w związku ze śmiercią męża wystąpiła reakcja żałoby wykraczająca poza reakcję fizjologiczną, zaburzenia depresyjne reaktywne, otępienie stopnia lekkiego. Śmierć męża wywołała reakcję żałoby przedłużoną trwającą dwa lata, a w wyniku znacznego stresu doszło do zdarzeń otępiennych. Zaburzenia depresyjne zmniejszyły nasilenie, ale objawy otępienne mogą się nasilić, ich nasilenie może być zmienne, ale są nikłe szanse na wyzdrowienie. Wiadomość o śmierci męża spowodowała u powódki stan ostrego stresu psychicznego, miała poczucie nierealności, odczucie ciężaru, obawę wyłączenia się. Pojawiły się reakcje depresyjne: zahamowanie aktywności życiowej, obniżony nastrój, utrata zainteresowań, brak reakcji emocjonalnych. Zaburzenia depresyjne trwały dwa lata i w tym czasie powódka wymagała terapii farmakologicznej. Powódka nadal odczuwa tęsknotę i brak bliskiej osoby, nie uczestniczy w świętach rodzinnych, ma depresyjną wizję świata. Zdarzenie z dnia 16 sierpnia 2007 roku spowodowało u powódki trwały uszczerbek na zdrowiu psychicznym w wysokości 10% (dowód: opinia biegłego psychiatry i psychologa k. 272-278)

Powódka M. Ś. (1) w chwili śmierci ojca miała 34 lata, wraz z mężem i dziećmi mieszkała blisko rodziców. Powódka pracowała zawodowo w Markecie (...) i korzystała z pomocy rodziców w opiece nad dziećmi, mającymi wtedy 9 i 12 lat. Powódka dowiedziała się o wypadku od sąsiadek, kiedy przebywała nad jeziorem we W.. Pojechała wtedy do szpitala, gdzie dowiedziała się, iż przywieziono nieprzytomną osobę bez dokumentów. Po wejściu na Oddział Intensywnej (...) powódka rozpoznała ojca. Po wyjściu na korytarz zadzwoniła do siostry E.. Po kilku godzinach Z. C. zmarł. Po śmierci ojca obowiązki powódki zwiększyły się, gdyż nie mogła już korzystać z pomocy matki w opiece nad dziećmi. Powódka miała wtedy problemy ze snem, doznawała skurczu mięśni, brała ziołowe leki uspokajające i przeciwbólowe. W 2008 roku powódka podjęła pracę w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w K. na stanowisku podinspektora, gdzie pracuje do dziś. Od 2012 roku powódka choruje na raka piersi, przeszła zabieg usunięcia części piersi, chemioterapię, radioterapię, obecnie kontynuuje hormonoterapię. W związku z chorobą nowotoworową korzystała z pomocy psychologa i psychiatry. Powódka często odwiedza grób ojca, nie pogodziła się z jego śmiercią (dowód: kserokopia odpisu skróconego aktu urodzenia k. 176, kserokopia odpisu skróconego aktu małżeństwa k. 177, zeznania powódki M. Ś. k. 252v-253 w zw. z k. 320v).

U powódki M. Ś. (1) śmierć ojca wywołała reakcję żałoby nie wykraczającą poza postać fizjologiczną. Śmierć ta wywołała u powódki ostrą reakcję na stres trwającą do tygodnia: miała odczucie ciężaru serca, napięcie i bóle mięśni, przeżywała niepokój o matkę, posiłkowała się ogólnie dostępnymi lekami uspokajającymi. Z ojcem łączyła ją zażyła więź emocjonalna oparta na wzajemnej życzliwości, poleganiu na sobie i wspieraniu siebie. Z racji bliskości zamieszkiwania ich kontakty były częste, prawie powszednie. Powódka nie doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu, jej funkcjonowanie jest prawidłowe we wszystkich sferach (dowód: kserokopia zaświadczenia lekarskiego k. 291-292, opinia biegłego psychiatry i psychologa k. 279-284)

Powódka E. M. (1) w chwili śmierci ojca miała 42 lata, od 1995 roku mieszkała z mężem i córkami w K.. Wcześniej powódka wraz z rodziną mieszkała w A. gm. K. razem z rodzicami. Powódka dowiedziała się o wypadku od siostry M.. Pojechała wtedy do matki, wzięła dowód osobisty ojca, mówiąc matce, że ojciec miał wypadek i pojechała do szpitala. Powódka przed śmiercią ojca leczyła się na migrenę, korzystała z pomocy lekarza rodzinnego. Po zdarzeniu z dnia 16 sierpnia 2007 roku bóle migrenowe nasiliły się. W dniu 17 września 2007 roku w związku z zachorowaniem męża i trudnościami w funkcjonowaniu powódka jednokrotnie zgłosiła się do lekarza psychiatry. Do dnia dzisiejszego powódka pozostaje pod opieką lekarza neurologa. Powódka często odwiedza grób ojca, nie pogodziła się z jego śmiercią (dowód: kserokopia odpisu skróconego aktu urodzenia k. 178, kserokopia odpisu skróconego aktu małżeństwa k. 179, kserokopia historii choroby k. 192-194, zeznania powódki E. M. k. 252v-253 w zw. z k. 320v).

U powódki E. M. (1) śmierć ojca wywołała reakcję żałoby nie wykraczającą poza postać fizjologiczną. Śmierć ta wywołała u powódki krótką reakcję depresyjną trwającą do miesiąca i stan ostrego stresu psychicznego: miała odczucie ciężaru serca, skarżyła się na uczucie oszołomienia, bezsenność, uporczywie wspominanie ojca w związku z wypadkiem, przeżywała niepokój o matkę. Następnie powódka skupiła się na przeżywaniu żałoby po zmarłym ojcu. Z ojcem łączyła ją zażyła więź emocjonalna oparta na wzajemnej życzliwości, poleganiu na sobie i wspieraniu siebie. Z racji bliskości zamieszkiwania ich kontakty były częste, prawie powszednie. Powódka nie doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu (dowód: opinia biegłego psychiatry i psychologa k. 285-290)

W toku postępowania likwidacyjnego powódka J. C. (1) decyzją z dnia 3 grudnia 2008 roku otrzymała od pozwanego kwotę 41.515,11 zł tytułem odszkodowania – w tym kwotę 25.000 zł tytułem odszkodowania z art. 446 § 3 k.c.. Pismem z dnia 9 sierpnia 2013 roku powódki M. Ś. (1) i E. M. (1) złożyły wniosek o likwidację szkody z żądaniem zapłaty kwot po 35.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Pismem z dnia 22 sierpnia 2013 roku powódka J. C. (1) złożyła wniosek o likwidację szkody z żądaniem zapłaty kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia i kwoty 20.000 zł tytułem odszkodowania z art. 446 § 3 k.c. Decyzją z dnia 14 sierpnia 2013 roku pozwany wypłacił na rzecz powódek M. Ś. (1) i E. M. (1) kwoty po 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia, a decyzją z dnia 11 września 2013 roku pozwany wypłacił na rzecz powódki J. C. (1) kwotę 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Pismem z dnia 20 września 2013 roku powódki wystąpiły do pozwanego o dopłatę – tytułem zadośćuczynienia - kwot po 30.000 zł na rzecz M. Ś. (1) i E. M. (1) oraz kwoty 85.000 zł na rzecz J. C. (1). Decyzją z dnia 24 września 2013 roku pozwany odmówił wypłaty dalszych kwot (dowód: kserokopia pisma z dnia 9 sierpnia 2013 roku k. 182-183, kserokopia decyzji z dnia 14 sierpnia 2013 roku k. 184, kserokopia pisma z dnia 22 sierpnia 2013 roku k. 185-187, kserokopia pisma z dnia 20 września 2013 roku k. 188-181, kserokopia decyzji z dnia 11 września 2013 roku k. 190, akta szkody U/009833/2008).

Syn powódki J. C. (1) (brat pozostałych powódek), który podobnie jak powódki, w związku ze zdarzeniem z dnia 16 sierpnia 2007 r., otrzymał w postepowaniu likwidacyjnym kwotę 15.000 zł. zadośćuczynienia i wystąpił z żądaniem zasądzenia zadośćuczynienia w dalszej kwocie 35.000 zł., w sprawie Sądu Rejonowego w K. sygn.. akt I C (...), uzyskał na mocy prawomocnego wyroku z dnia 09.10.2014 r. kwotę 15.000 zł. zadośćuczynienia, dalsze jego żądanie oddalono.(niesporne, nadto kopia wyroku zawarta w aktach szkody dołączonych do niniejszej sprawy)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań powódek, opinii biegłych psychologa i psychiatry oraz wskazane dokumenty.

Sąd dał wiarę zeznaniom powódek J. C. (1), M. Ś. (1) i E. M. (1), gdyż zeznania te są rzeczowe, logiczne i spójne ze sobą, a nadto znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie. Poza tym brak było dowodów przeciwnych, które zaprzeczałyby prawdziwości twierdzeń powódek.

W ocenie Sądu opinie biegłych psychiatry i psychologa, sporządzone na okoliczności związane ze stanem zdrowia powódek, były jasne i logiczne, a ich wnioski należycie wyczerpująco uzasadnione.

Wartość dowodowa dokumentów zgromadzonych w sprawie nie budziła zdaniem Sądu wątpliwości i nie była przez strony kwestionowana.

Sąd zważył, co następuje:

Odpowiedzialność pozwanego w okolicznościach niniejszej sprawy nie może budzić wątpliwości, skoro sprawca wypadku, w wyniku którego zmarł Z. C., został skazany prawomocnym wyrokiem za popełnienie przestępstwa z art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178 § 1 k.k... Sprawca wypadku w momencie zdarzenia korzystał z ochrony ubezpieczeniowej od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego.

Ponadto zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zgodnie natomiast z obowiązującym w dniu wypadku art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392 j.t.), z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia, przy czym z art. 36 ust. 1 powyższej ustawy wynika, że odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Powódki jako podstawę prawną swych roszczeń o zadośćuczynienie wskazały art. 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c..

Rozstrzygając kwestię odpowiedzialności pozwanego w kontekście roszczenia o zadośćuczynienie za krzywdę doznaną przez osoby bliskie zmarłego Sąd podzielił utrwalone już stanowisko Sądu Najwyższego, że spowodowanie śmierci osoby bliskiej może stanowić naruszenie dobra osobistego członków rodziny zmarłego w postaci szczególnej więzi rodzinnej i uzasadniać przyznanie im zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c., jeżeli śmierć nastąpiła na skutek deliktu przed dniem 3 sierpnia 2008 roku (por. uchwała SN z 22 października 2010 roku, sygn. III CZP 76/10, Lex nr 604152, z dnia 13 lipca 2011 roku, sygn. III CZP 32/11, Lex nr 852341, wyroki SN z dnia 11 maja 2011 roku, sygn. I CSK 621/10, Lex nr 848128 i z dnia 15 marca 2012 roku, sygn. I CSK 314/11, Lex nr 1164718). Ponadto artykuł 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) - w brzmieniu sprzed dnia 11 lutego 2012 roku - nie wyłączał z zakresu ochrony ubezpieczeniowej zadośćuczynienia za krzywdę osoby, wobec której ubezpieczony ponosił odpowiedzialność na podstawie art. 448 k.c.(por. uchwała SN z 19 stycznia 2007 roku, sygn. III CZP 146/06, Lex nr 207713 oraz uchwała SN z 20 grudnia 2012 roku, sygn. III CZP 93/12, Lex nr 1267081).

W niniejszej sprawie nie ma wątpliwości, że spowodowanie śmierci męża i ojca powódek naruszyło ich dobra osobiste. Rodzina jako związek najbliższych osób, które łączy szczególna więź wynikająca z pokrewieństwa, podlega ochronie prawnej. Więź ta odgrywa doniosłą rolę, zapewniając członkom rodziny poczucie stabilności, bezpieczeństwa, wzajemne wsparcie, pomoc. Zerwanie tej więzi stanowi zatem naruszenie dóbr osobistych członków tej rodziny. Ze zgromadzonego zaś w sprawie materiału dowodowego wynika, że rodzina C. jest i była zgodną rodziną, w której więzi były zażyłe i bliskie, a ich członkowie spotykali się niema codziennie.

Zgodnie z art. 448 k.c., w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Przepisy prawa nie ustanawiają żadnych kryteriów, na podstawie których winno być ustalane zadośćuczynienie. Wypracowała je natomiast judykatura, a zwłaszcza orzecznictwo Sądu Najwyższego. Wskazuje ono, że zadośćuczynienie ma kompensacyjny charakter, w związku z czym musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Określenie wysokości zadośćuczynienia powinno być dokonane z uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, m.in. wieku poszkodowanego, czasu trwania cierpień, trwałości i skutków, od rodzaju i stopnia winy sprawcy szkody i odczucia jej przez poszkodowanego (tak m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 1999 roku, sygn. I CKN 1145/99, niepubl.; orz. Sądu Najwyższego z 12 kwietnia 1972 roku, sygn. II CR 57/72, OSNCP 1972/10/183; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 sierpnia 1969 roku, sygn. I PR 224/69, OSNCP 1970/6/111).

Śmierć Z. C. spowodowała u powódek szkodę na osobie (krzywdę), przeżywaną nie tylko w chwili powzięcia wiadomości o śmierci męża i ojca. Małżonkowie C. byli zgodnym małżeństwem od 1965 roku, przeżyli razem wiele lat, wychowali troje dzieci. W związku ze śmiercią męża u powódki J. C. (1) wystąpiła reakcja żałoby wykraczająca poza reakcję fizjologiczną, zaburzenia depresyjne reaktywne, otępienie stopnia lekkiego. Śmierć męża wywołała reakcję żałoby przedłużoną trwającą dwa lata, a w wyniku znacznego stresu doszło do zdarzeń otępiennych. Zaburzenia depresyjne zmniejszyły nasilenie, ale objawy otępienne mogą się nasilić, ich nasilenie może być zmienne, ale s ą nikłe szanse na wyzdrowienie. Wiadomość o śmierci męża spowodowała u powódki stan ostrego stresu psychicznego, miała poczucie nierealności, odczucie ciężaru, obawę wyłączenia się. Pojawiły się reakcje depresyjne: zahamowanie aktywności życiowej, obniżony nastrój, utrata zainteresowań, brak reakcji emocjonalnych. Zaburzenia depresyjne trwały dwa lata i w tym czasie powódka wymagała terapii farmakologicznej. Powódka nadal odczuwa tęsknotę i brak bliskiej osoby, nie uczestniczy w świętach rodzinnych, ma depresyjną wizję świata. Zdarzenie z dnia 16 sierpnia 2007 roku spowodowało trwały uszczerbek na zdrowiu psychicznym powódki wynoszący 10%. Po śmierci męża powódka mieszka sama, często odwiedza grób męża na cmentarzu, nie pogodziła się z jego śmiercią.

Także córki Z. C. bardzo przeżyły śmierć ojca, aczkolwiek skutki zdarzenia z dnia 16 sierpnia 2007 roku miały mniejszy zakres oddziaływania niż w przypadku powódki J. C. (1). Powódki były już bowiem pełnoletnie, miały ułożone życie rodzinne i zawodowe. U obu powódek M. Ś. (1) i E. M. (1) śmierć ojca wywołała reakcję żałoby nie wykraczającą poza postać fizjologiczną. U powódki M. Ś. (1) śmierć ta wywołała u ostrą reakcję na stres trwającą do tygodnia: miała ona odczucie ciężaru serca, napięcie i bóle mięśni, przeżywała niepokój o matkę, posiłkowała się ogólnie dostępnymi lekami uspokajającymi. W związku ze śmiercią ojca powódka nie korzystała z pomocy psychiatry czy psychologa, z pomocy tej skorzystała w związku z zachorowaniem na raka piersi w 2012 roku. U powódki E. M. (1) śmierć ojca wywołała krótką reakcję depresyjną trwającą do miesiąca i stan ostrego stresu psychicznego: miała ona odczucie ciężaru serca, skarżyła się na uczucie oszołomienia, bezsenność, uporczywie wspominanie ojca w związku z wypadkiem, przeżywała niepokój o matkę. Następnie powódka skupiła się na przeżywaniu żałoby po zmarłym ojcu. Po śmierci ojca powódka korzystała jednokrotnie z pomocy psychiatry, aczkolwiek z dokumentacji medycznej wynika, że było to związane z zachorowaniem męża, który w 2005 roku przeszedł wylew krwi do mózgu. Obie powódki z ojcem łączyła zażyła więź emocjonalna oparta na wzajemnej życzliwości, poleganiu na sobie i wspieraniu siebie. Z racji bliskości zamieszkiwania ich kontakty były częste, prawie powszednie. Powódki nie doznały jednak trwałego uszczerbku na zdrowiu, śmierć ta nie spowodowała zakłóceń w ich codziennym funkcjonowaniu.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd uznał roszczenie powódki J. C. (1) za uzasadnione do kwoty 45.000 zł, a biorąc pod uwagę fakt wypłaty na rzecz powódki w toku postępowania likwidacyjnego kwoty 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia, Sąd zasądził od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w Ł. na rzecz powódki J. C. (1) kwotę 30.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2014 roku do dnia zapłaty (punkt 1 wyroku). Nadto Sąd uznał roszczenie powódek M. Ś. (1) i E. M. (1) za uzasadnione do kwot po 30.000 zł, a biorąc pod uwagę fakt wypłaty na rzecz powódek w toku postępowania likwidacyjnego kwot po 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia, zasadził od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w Ł. na rzecz powódek M. Ś. (1) i E. M. (1) kwoty po 15.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 4 lipca 2014 roku do dnia zapłaty (punkt 2 i 3 wyroku), a w pozostałym zakresie oddalił roszczenia powódek jako bezzasadne (punkt 4).

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zasądzając je od dnia 4 lipca 2014 roku, tj. od dnia następnego po dniu doręczenia odpisu pozwu, precyzującego w sposób wyczerpujący i ostateczny (co do podstaw jak i wysokości) roszczenie powódek o zadośćuczynienie(vide romówienie zawarte na str. 5 uzasadnienia).

W punkcie 5 wyroku Sąd – na podstawie art. 113 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 roku, poz. 1025 ze zm.) - nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w K.) kwotę 1.334,23 zł i od powódek z zasądzonego roszczenia kwoty po 1.488,92 zł, zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu (powódki wygrały proces w 23%, pozwany w 77%) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (obejmującą części opłaty sądowej od której powódki były zwolnione i poniesione przez Skarb Państwa koszty opinii biegłych w kwocie 551 zł., której to kwoty mimo wezwania strona powodowa nie uiściła k.302-304 i k.309).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. znosząc między stronami te koszty, albowiem określenie należnej powodom sumy zależało od oceny Sądu (punkt 4 wyroku).

Należy podkreślić, że Sąd nie znalazł podstaw, aby uwzględnić na rzecz strony powodowej kosztów zastępstwa procesowego w dwukrotnej wysokości stawki minimalnej, przewidzianej przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Stosownie do art. 109 § 2 zdanie drugie k.p.c., przy ustalaniu wysokości kosztów poniesionych przez stronę reprezentowaną przez pełnomocnika będącego adwokatem sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Stawki opłat za czynności adwokatów określa ww. rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku. Według § 2 tego rozporządzenia, podstawę zasądzenia opłaty stanowią stawki minimalne określone w rozdziałach 3-4, przy czym opłata ta nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sprawy. W świetle tych unormowań nie ulega wątpliwości, że podstawę zasądzenia opłaty stanowią stawki minimalne określone w rozporządzeniu; jeżeli natomiast przemawia za tym niezbędny nakład pracy pełnomocnika, charakter sprawy oraz jego wkład w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia, wówczas sąd może zasądzić opłatę wyższą.

W ocenie Sądu, za zasądzeniem opłaty w wysokości przewyższającej stawkę minimalną nie przemawia ani nakład pracy pełnomocnika strony powodowej, który nie odbiegał od przeciętnego, ani długotrwałość procesu, ani charakter sprawy, nie odznaczający się szczególnym stopniem skomplikowania pod względem prawnym i faktycznym.

SSO Jan Bartniak