Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Koninie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 22 marca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Koninie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Krzyżak

Protokolant: sekr. sąd. Justyna Tomasik

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2016 roku w Koninie

sprawy z powództwa H. G. (1), B. G.

przeciwko M. S., K. S. (1)

o ochronę dóbr osobistych i zapłatę

1.  Oddala powództwo w całości.

2.  Zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powodów solidarnie kwotę 695 zł tytułem zwrotu części kosztów sądowych.

3.  Wzajemnie znosi koszty zastępstwa adwokackiego.

4.  Nakazuje pobrać od powodów solidarnie oraz od pozwanych solidarnie na rzecz Skarbu Państwa – Sąd Okręgowy w Koninie kwoty po 1.555,57 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Małgorzata Krzyżak

Sygn. akt I C 1117/13

UZASADNIENIE

Powodowie H. i B. małżonkowie G. wnieśli pozew o:

- „nakazanie pozwanym M. S. i K. S. (1) usunięcia naruszenia skutkującego naruszeniem dóbr osobistych powodów w postaci ochrony prawa do prywatności i życia rodzinnego w ten sposób, że pozwana ustawi kamery monitorujące jej nieruchomość w takiej pozycji, że nie będą one obejmować zasięgiem nieruchomości stanowiącej własność powodów”,

- zasądzenie od pozwanych na rzecz każdego z powodów kwot po 7.500 zł tytułem zadośćuczynienia za naruszone dobra osobiste i o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając żądanie podnieśli, że strony są skonfliktowane. W ramach postępowania karnego toczącego się przed Sądem Rejonowym w K., pozwana przedłożyła płytę CD, która jest zapisem z monitoringu usytuowanego na nieruchomości pozwanej. Zasięg kamer obejmuje nieruchomość powodów, paraliżując w ten sposób życie całej rodziny. Kamery skierowane są na okna łazienki i pokojów, życie monitorowane jest nie tyko w domu ale również na ogrodzie. Zachowanie pozwanych stanowi naruszenie dóbr osobistych powodów, w szczególności prawa do prywatności do życia rodzinnego ( k.4-7).

Pozwani M. S. i K. S. (1) wnieśli o oddalenie powództwa w całości. Stwierdzili, że złożyli do akt sprawy nagranie w związku ze zobowiązaniem Sądu, na poczet wyjaśnienie przedmiotowej sprawy. Nagrania zaprzeczają twierdzeniu powodów, co do widoczności jaką obejmują kamery. Monitoring został zainstalowany przez licencjonowaną firmę, kamery są zainstalowane na stałe, są skierowane w dół co uniemożliwia obserwację sąsiednich budynków, rejestrują obraz o małej rozdzielności. Nagrania monitoringu przeglądane są jedynie w sytuacjach koniecznych, nie są upubliczniane, a jeżeli zachodzi konieczność przedstawiane są jedynie przed organami ścigania lub przed Sądem.

Monitoring został zainstalowany w celu ochrony posesji pozwanych. Podkreślili, że powodowie nigdy nie kierowali w jej kierunku próśb o skierowanie monitoringu wyłączenie na posesje pozwanych lub jego likwidację( k. 22-25).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony mieszkają na jednym osiedlu w K., na ulicy (...). Powodowie zamieszkują pod numerem (...)a pozwani (...), ich posesje są położone po przeciwnej stronie ulicy. Dom pozwanych znajduje się ukośnie w stosunku do posesji pozwanych , a budynek gospodarczy pozwanych naprzeciwko ( niesporne). Od wielu lat strony są skonfliktowani ( niesporne). Jak wynika z notatek służbowych sporządzonych przez Policję pozwani od czasu przeprowadzenia się na ul. (...) są w konflikcie z pozwanymi. Sąsiedzi twierdzą, że p. G. są nadwrażliwi i wywołują konflikt z p. S. bez wyraźnej przyczyny. Rodzina G. uważana jest za konfliktową ( notatka służbowa k. 32, 33). Konflikty między stronami spowodowały wszczęcie kilku spraw karnych, gdzie obwinionymi byli zarówno H. G. (1) jak i K. S. (1).

Na posesji pozwanych: domu i budynku gospodarczym jest zainstalowany system monitoringu, wszystkie kamery umieszczone są nieruchomo - w czasie pracy nie zmieniają swoich obszarów rejestracji. Zmiana możliwa jest przez ręczną regulację ustawienia kamer. (...) ten jest zamontowany od około 4 lat. Powodowie nie zgłaszali do pozwanych żadnych uwag co do montażu tych kamer, nie pytali się o ich zasięg.

W sprawie sygn. akt II W (...) Sądu Rejonowego w K., K. S. przedłożył jako dowód w sprawie płytę CD (k. 5 w.w. akt). W toku procesu w sprawie II W (...) powodowie po obejrzeniu tego nagrania dowiedzieli się, że część ich nieruchomości jest objęta monitoringiem pozwanych. Jak wynika z tego nagrania monitoring obejmował niewielką część posesji powodów, obszar przed wejściem do domu. Wbrew twierdzeniu powodów nagranie to w żaden sposób nie obejmowało swoim zasięgiem wnętrza domu powodów. Jedyną reakcją powodów na informację o nagrywaniu ich posesji było wniesienie pozwu o naruszenie dóbr osobistych oraz zgłoszenie zawiadomienia do Prokuratury Rejonowej w K. o popełnieniu przestępstwa (k. 143). Nie wystąpili bezpośrednio do pozwanych o to, by ich posesja nie była monitorowana.

Jak wynika z pisemnej opinii Ł. A. z dnia 12.01.2015 r. kamery zainstalowane na nieruchomości pozwanych obejmowały głównie teren nieruchomości pozwanych, kamery nr 7 system 1, kamery nr 2 system 2 , kamery nr 5 system 1 obejmują zakresem obrazu części nieruchomości należącej do powodów, co spowodowane było raczej nieumiejętnym montażem i konfiguracją systemu niż celowym działaniem, żadna z kamer nie jest skierowana bezpośrednio na nieruchomość powodów ( k. 165-174).

Z uwagi na zastrzeżenia pozwanych co do sporządzonej opinii i brak możliwości jej uzupełnienia z uwagi na śmierć biegłego , został dopuszczony kolejny dowód z opinii biegłych.

Jak wynika z opinii Biura (...), na dzień 28.04.2015 r. zamontowane na nieruchomości pozwanych kamery nie obejmują swoim zasięgiem nieruchomości powodów. Na obrazie jednej kamery bardzo słabo widoczny jest fragment ogrodzenia posesji powodów, fragment ten zasłonięty jest przez ogrodzenie i rośliny posesji pozwanych. Żadna z zainstalowanych kamer nie jest bezpośrednio skierowana na posesje powodów , a tym samym w okna ich pomieszczeń. Z jedenastu kamer, siedem rejestruje wyłącznie teren nieruchomości pozwanych w tym budynków. Na obrazie pozostałych 4 kamer widoczny jest fragment ulicy (...) oraz bardzo niewielkie fragmenty posesji innych niż posesja powodów ( poza opisanym wcześniej fragmentem odrodzenia). Z dwóch systemów monitoringu jeden z nich nie posiada twardego dysku- jego rejestracja, nie jest zapisywana i archiwizowana. Obraz wszystkich kamer ( dla obu systemów) nie pozwala na rozpoznanie numerów rejestracyjnych pojazdów oraz na identyfikację twarzy osób znajdujących się na obszarze poza nieruchomością pozwanych ( k. 203-236). Należy więc stwierdzić, że po wykonaniu opinii przez Ł. A., pozwani zmienili zasięg kamery w ten sposób, że nie obejmuje ona posesji powodów ( niesporne).

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie:

zeznań świadków M. G. (k.131), M. F. (k.148V-149), L. O. (k.147v-148), zeznań powoda H. G. (k.296v), zeznań pozwanego K. S. (k. 296v-297v),pisma PHU (...) G. O. (k. 30), notatki służbowej , pisma Policji (k.32-33), opinii Ł. A. (k. 165-174), opinii Biura (...)( k. 203-236), zdjęć i mapek (k. 95-99 , 122-129), zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa (k. 143), płytę CD znajdującej się w aktach sprawy karnej Sądu Rejonowego w K. VII W (...) - k. 5.

Przedłożone odpisy kserokopii wyroków oraz odpisy protokołów, akta IIW (...)Sądu Rejonowego w K. nie były istotne dla rozpoznania niniejszej sprawy.

Obie opinie były przydatne do rozpoznania niniejszej sprawy. Opinia Biura (...), nie została zakwestionowana przez strony. Natomiast zastrzeżenia pozwanych co do opinii wykonanej przez Ł. A. nie dotyczyły faktu zasięgu przez kamery pozwanych części nieruchomości powodów.

Sąd zważył, co następuje :

Roszczenia powodowie wywodzą z przepisów o ochronie dóbr osobistych i podstawą ich żądań jest art. 23 i 24 k.c.

Zgodnie z art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

Natomiast zgodnie z art. 24. § 1. k.c. ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Kodeks cywilny nie zawiera definicji pojęcia dóbr osobistych. Dla istnienia dobra osobistego i uznania, że doszło do jego naruszenia mają znaczenie oceny społecznie dokonane w oparciu o przeciętne relacje międzyludzkie, które mogły stać się podstawą do negatywnych odczuć po stronie pokrzywdzonych, w zasadzie z pominięciem ich subiektywnych odczuć. Cytowany przepis art. 23 k.c. zawiera przykładowe wyliczenie dóbr osobistych, stanowi otwarty katalog.

W ocenie Sądu pozwani nagrywając część posesji powodów naruszali ich dobra osobiste w postaci naruszenia prawa do prywatności. Zgodnie z art. 47 Konstytucji RP każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego. Prywatność człowieka obejmuje m.in. zdarzenia związane z życiem rodzinnym, kontaktów z innymi ludźmi. Pozwani za pomocą kamer powodów mieli możliwość obserwowania i nagrywania części posesji powodów oraz ich odtwarzania, a tym samym samych powodów, osób odwiedzających ich, poruszających się do po tym terenie.

Sam fakt naruszenia dobra osobistego nie prowadzi do przypisania odpowiedzialności za ten czyn. Odpowiedzialność osób naruszających dobra osobiste nie jest bezwzględna. Jest ona wyłączona, jeżeli działanie sprawcy nie jest bezprawne. Za bezprawne uznaje się zachowanie sprzeczne z normami prawnymi bądź z zasadami współżycia społecznego. Na pozwanych ciążył obowiązek wykazania, że ich działania nie były bezprawne. W ocenie Sądu, nie może usprawiedliwiać pozwanych fakt, że pomiędzy stronami istnieje konflikt sąsiedzki .

Pozwani mają prawo do montażu kamer , urządzeń monitoryjących ich posesję ale powinny one być tak zamontowane aby nie naruszały powodów prawa do prywatności. Z odtworzonego nagrania CD wynika wprost, że pozwani naruszyli dobra osobiste powodów monitorując część posesji powodów. Należy jednak stwierdzić, że w toku procesu pozwani dokonali zmiany ustawienia zasięgu kamery. Jak wynika z opinii Biura (...) z dnia 30.06. 2015r. zamontowane przez pozwanych kamery nie obejmują swoim zasięgiem nieruchomości powodów.

Skoro żądanie powodów zostało skonstruowane w ten sposób, że żądali oni nakazania pozwanym usunięcia naruszenia skutkującego naruszeniem dóbr osobistych powodów w postaci ochrony, prawa do prywatności i życia rodzinnego w ten sposób, że pozwana ustawi kamery monitorujące jej nieruchomość w ten sposób, że nie będą one obejmować zasięgiem nieruchomości stanowiącej własność powodów”, a pozwani uczynili zadość temu żądaniu, ustawili kamery zgodnie z ich żądaniem , to powództwo w tej części należało oddalić ( bowiem w tym zakresie pozwani zaspokoili roszczenie powodów).

Przepis art. 448 k.c. stanowi, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro zostało naruszone , odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężna na wskazany przez niego cel społeczny. Sąd nie ma obowiązku zasądzenia w każdy przypadku zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych . Przy zastosowaniu tego przepisu sąd bierze pod uwagę całokształt okoliczności faktycznych , w tym winę sprawcy, rodzaj naruszonego dobra, rozmiar doznanej przez powoda krzywdy. Okoliczności niniejszej sprawy wykazały, że działania pozwanych nie były nacechowane złośliwością, złą wolą, monitoring obejmował niewielką część nieruchomości powodów, w żaden sposób nie obejmował zasięgiem wnętrza domu. Zdaniem Sądu żądanie powodów zasądzenia zadośćuczynienia należało oddalić. Rozmiar doznanej krzywdy oraz naruszonego dobra osobistego nie był na tyle duży, czy też dotkliwy aby uzasadniał zasądzenie zadośćuczynienia. Przemawia za tym również postawa pozwanych, którzy w toku procesu zastosowali się do żądania niemajątkowego pozwu.

Wbrew stwierdzeniom zawartym w pozwie, powodowie po dowiedzeniu się o monitorowaniu ich posesji nie zwrócili się do pozwanych z zmianę zasięgu kamer , a wnieśli pozew i zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Takie postępowanie powodów nie służy ułożeniu dobrosąsiedzkich kontaktów, a niestety wywołuje dalsze konflikty.

O kosztach orzeczono na podstawie 100 k.p.c.

Wprawdzie powództwo w całości zostało oddalone ale należało uznać , że skoro w toku procesu pozwani zaspokoili roszczenie niemajątkowe powodów, to w tej części pozwany ulegli, a więc są zobowiązani do częściowego poniesienia kosztów procesu. Biorąc pod uwagę całość żądań powodów pkt 1 i 2 pozwu , w ocenie Sądu koszty sądowe strony powinny ponieść po połowie .Wobec czego Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powodów solidarnie ½ opłaty sądowej 695 zł oraz w oparciu o art. 113.1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, obciążył strony po połowie kosztami opinii sądowych, które wyniosły łącznie 3.111,14 zł. Koszty zastępstwa adwokackiego zostały wzajemnie zniesione.

SSO Małgorzata Krzyżak