Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Koninie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2019r.

Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSO Agata Wilczewska

Protokolant: st. sekr. sąd. Irena Bąk

przy udziale Łukasza Radke Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Kole

po rozpoznaniu w dniu 26 kwietnia 2019r.

sprawy J. C.

oskarżonego z art.178a§1k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez obrońcę oskarżonego oraz przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Kole

z dnia 16 stycznia 2019r. sygn. akt II K549/18

uchyla zaskarżony wyrok w całości i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu
w Kole do ponownego rozpoznania.

Agata Wilczewska

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 16 stycznia 2019r. w sprawie o sygn. akt II K 549/18 Sąd Rejonowy w Kole na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie karne przeciwko J. C. oskarżonemu o to, że w dniu 16 sierpnia 2018r. w miejscowości K. na ul. (...) pow. (...), w woj. (...), prowadził pojazd mechaniczny w ruchu lądowym – kierował samochodem osobowym marki O. (...) o nr rej. (...), będąc w stanie nietrzeźwości 0,35 mg/dm ³ alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o przestępstwo z art. 178a §1 k.k., na okres 3 lat próby. Jednocześnie Sąd, na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 3 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, określonych w kategorii B prawa jazdy na okres 1 roku, jak również na podstawie art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych zaliczył oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 16 sierpnia 2018r. Ponadto Sąd na podstawie art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 1.000,00 zł na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej.
W ostatnim punkcie wyroku, Sąd na podstawie art. 627 k.p.k. oraz art. 1 i art.7 ustawy
z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym opłatę
w kwocie 100,00 zł.

Powyższy wyrok został zaskarżony zarówno przez obrońcę oskarżonego jak również przez Prokuratora Rejonowego w Kole.

Obrońca oskarżonego zaskarżył powyższy wyrok w części orzeczonego wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. B na okres 1 roku, zarzucając rażącą niewspółmierność orzeczonego wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych określonych
w kat. B prawa jazdy, podczas gdy orzeczenie wobec J. C. środka karnego
w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych określonych w kat. C+E prawa jazdy na okres 1 roku byłoby wystarczające dla osiągnięcia celów probacyjnych.
W oparciu o ten zarzut, obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez orzeczenia wobec oskarżonego J. C. środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych określonych w kategorii C+E prawa jazdy na okres 1 roku.

Prokurator Rejonowy w Kole zaskarżył powyższy wyrok w części dotyczącej warunkowego umorzenia postępowania karnego na niekorzyść oskarżonego J. C., zarzucając wyrokowi:

- rażącą obrazę przepisów postępowania, a mianowicie art. 214 § 1 k.p.k. w zw.
z art. 66 § 1 k.k. mającą wpływ na treść orzeczenia poprzez nieprzeprowadzenie wywiadu środowiskowego, mającego na celu ustalenie danych co do właściwości
i warunków osobistych oraz dotychczasowego sposobu życia oskarżonego J. C., a tym samym błędnego przyjęcia, że postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa
i w następstwie tego niesłusznie zastosowano instytucję warunkowego umorzenia postępowania karnego w stosunku do oskarżonego J. C.;

- rażące naruszenie przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 66 § 1 k.k. przez wyrażenie błędnego poglądu, że wina i społeczna szkodliwość czynu popełnionego przez oskarżonego w okolicznościach przez Sąd ustalonych nie są znaczne z uwagi na niskie stężenie alkoholu w organizmie oskarżonego, jego dotychczasową niekaralność
i okoliczności, że alkohol spożywał poprzedniego dnia, gdy w rzeczywistości stężenie to wynosiło 0,35 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, a więc nie było niskie,
a dotychczasowa karalność mieści się w podstawie oceny sprawcy a nie w podstawie oceny samego czynu.

W oparciu o te zarzuty Prokurator Prokuratury Rejonowej w Kole wniósł
o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora okazała się zasadna, stąd przedwczesne i zbędne jest ustosunkowywanie się do zarzutów zawartych w apelacji obrońcy oskarżonego. Zasadny okazał się bowiem postawiony przez prokuratora w apelacji zarzut błędnego dokonania oceny stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu i uznanie przez Sąd I instancji, że nie są one znaczne. Tym samym koniecznym było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy oskarżonego J. C. do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Jednocześnie wskazać należy, iż stanowiące podstawę orzeczenia ustalenia faktyczne dotyczące sprawstwa oskarżonego nie budzą jakichkolwiek zastrzeżeń. Zasadnie zatem Sąd Rejonowy uznał, że oskarżony J. C. swoim zachowaniem wypełnił wszystkie znamiona występku z art. 178a § 1 k.k. Jak słusznie podniósł oskarżyciel publiczny, Sąd I instancji nie ustrzegł się błędu w ustaleniach dotyczących stopnia winy
i społecznej szkodliwości czynu oskarżonego, które wbrew zarzutom skarżącego były możliwe do poczynienia nawet wobec braku wywiadu środowiskowego dotyczącego oskarżonego. O wyższym niż nieznaczny stopień winy i społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu świadczą okoliczności ujawnione już w toku postępowania.

Zgodnie z art. 66 § 1 k.k. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwa umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. W tym miejscu podkreślić należy, iż zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania jest możliwe tylko wtedy, gdy wyżej wskazane przesłanki zachodzą koniunkcyjnie. Wszystkie przesłanki warunkowego umorzenia postępowania bezwzględnie muszą ziścić się w momencie stosowania tego instrumentu probacyjnego. W przedmiotowej sprawie wątpliwość Sądu odwoławczego budzi ustalenie stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu oskarżonego.

Wbrew twierdzeniom Sądu I instancji, o znacznym stopniu społecznej szkodliwości świadczy stopień nietrzeźwości oskarżonego, który wyraźnie przekracza wartość graniczną między stanem po użyciu alkoholu, a stanem nietrzeźwości. Poziom 0,35 mg/l alkoholu
w wydychanym powietrzu odpowiada 0,74‰ alkoholu we krwi, zatem jest to już wartość istotnie upośledzająca funkcje psychofizyczne człowieka. Nadto w tym stanie oskarżony kierował samochodem przed godziną 08:00, stwarzając tym samym duże niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia innych uczestników ruchu, co przemawia za uznaniem, że stopień społecznej szkodliwości jego czynu był znaczny. Ponadto jak wskazał oskarżony w protokole przesłuchania, dzień wcześniej wypił on około 0,7 l wódki, a spożywanie alkoholu zakończył dopiero około godziny 22:00. (k.14). W świetle powyższego, w ocenie Sądu oskarżony miał świadomość, iż po spożyciu tak dużej ilości alkoholu, o godzinie 8:00 rano dnia następnego w jego krwi nadal będzie znajdował się alkohol.

W ocenie Sądu odwoławczego, Sąd Rejonowy jedynie w sposób znikomy odniósł się do stopnia winy oskarżonego, tymczasem należy go ocenić jako znaczny. J. C. w chwili czynu miał 35 lat, zatem uznać należy iż posiadał tego rodzaju doświadczenie życiowe, wiedzę oraz siedemnastoletnią praktykę kierowcy, które wymagają oceny jego zachowania z uwzględnieniem tychże okoliczności. Oskarżony po wcześniejszym spożyciu 0,7 l wódki musiał zdawać sobie sprawę ze swojego stanu nietrzeźwości, skoro alkohol spożywał do późnych godzin nocnych dnia poprzedniego, a samochód prowadził w godzinach porannych dnia następnego. Pomimo świadomości jak dużą ilość alkoholu spożył, zdecydował się na jazdę samochodem. Wbrew temu co wyjaśnił oskarżony,
w świetle okoliczności przedmiotowej sprawy nie można uznać, że po tak krótkim czasie wytrzeźwiał. Jego zachowanie wskazuje zatem, że nie tylko zlekceważył podstawową zasadę ruchu drogowego, ale nie dbał również o bezpieczeństwo innych osób. Jednocześnie jak wyjaśnił oskarżony podczas rozprawy w dniu 6 listopada 2018r., jechał on na budowę w miejscowości K., na której wówczas pracował, realizując zlecenie budowlane (k.53), zatem nie była to sytuacja nadzwyczajna, wymagająca tego, by oskarżony niezwłocznie musiał prowadzić samochód. Oskarżony był świadomy, iż następnego dnia musi udać się do pracy, a mimo to jak sam wskazał, zaczął spożywać alkohol już po południu, a skończył dopiero późnym wieczorem. Wobec powyższego uznać należy, iż oskarżony działał z premedytacją, bowiem spożywając alkohol miał pełną świadomość tego, iż rano będzie prowadził pojazd celem udania się na miejsce budowy.

W świetle informacji medialnych i powszechnego potępienia zachowań polegających na kierowaniu pojazdami mechanicznymi po użyciu jak również pod wpływem alkoholu, nie sposób uznać w realiach ujawnionych w niniejszej sprawie, by stopień winy czy też społecznej szkodliwości czynu oskarżonego nie były znaczne.

Wszystkie opisane powyżej czynniki wskazują na wysoki poziom lekkomyślności oskarżonego oraz znaczną wagę naruszonych przez niego obowiązków. Instytucja warunkowego umorzenia postępowania winna być stosowana wyjątkowo, gdy przestępstwo jest incydentalne, a sprawca nie chciał go popełnić, żałuje swojego czynu
i wszelkie okoliczności świadczą o tym, że więcej tego nie zrobi. Tymczasem dorosły
i odpowiedzialny człowiek, zatrudniający w swej firmie pracowników nieposiadających uprawnień do kierowania pojazdów kat. B prawa jazdy, powinien był przewidzieć, że po spożyciu tak dużej ilości alkoholu on sam nie będzie w stanie następnego dnia rano prowadzić pojazdu. W przedmiotowej sprawie Sąd odwoławczy nie znalazł jakichkolwiek okoliczności łagodzących, działających na korzyść oskarżonego, natomiast w sprawie występuje znaczne nasilenie okoliczności obciążających. Wobec powyższego, Sąd Rejonowy nie miał podstaw do przyjęcia, iż wina oraz społeczna szkodliwość czynu oskarżonego nie są znaczne. W konsekwencji Sąd odwoławczy podzielił stanowisko prokuratora, iż Sąd Rejonowy zbyt pobieżnie ocenił przesłanki warunkowego umorzenia postępowania wobec oskarżonego J. C.. W konsekwencji uchylił zaskarżony wyrok, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, który rozpoznając sprawę winien bardziej krytycznie ocenić zachowanie oskarżonego.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. Sąd Odwoławczy orzekł jak w wyroku.

SSO Agata Wilczewska