II Ka 107/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Koninie z 2014-06-06
Sygn. akt II Ka 107/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 czerwca 2014r.
Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący : SSO Waldemar Cytrowski
Sędziowie : SSO Ewa Miastkowska
SSO Agata Wilczewska - spr.
Protokolant : st. sekr. sąd. Irena Bąk
przy udziale Haliny Lewandowskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej
po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2014r.
sprawy S. M.
oskarżonego z art. 62ust.1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i innych
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego w Koninie VIII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Słupcy
z dnia 6 lutego 2014r. sygn. akt VIII K 954/13
I. Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art.45§1k.k. orzeka wobec oskarżonego S. M. przepadek korzyści majątkowej w kwocie 30zł (trzydzieści złotych) uzyskanej z zarzucanego mu w punkcie III, a przypisanego w punkcie 1b, przestępstwa z art. 59ust.1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
II. Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części.
III. Zwalnia oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.
Agata Wilczewska Waldemar Cytrowski Ewa Miastkowska
Sygn. akt II Ka 107/14
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 6 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy w Koninie VIII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Słupcy, sygn. akt VIII K 954/13, oskarżonego S. M. uznał za winnego dwóch występków z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, polegających na tym że:
1. w dniu 22 marca 2013 r. w S. na ul. (...) posiadał przy sobie środki odurzające w postaci marihuany w ilości 1,84 grama brutto wbrew przepisom ustawy,
2. w dniu 22 marca 2013 r. w S. przy Al. (...). (...) 6 posiadał przy sobie środki odurzające w postaci marihuany w ilości 15,58 grama brutto wbrew przepisom ustawy,
i przyjmując, że stanowią one jeden ciąg przestępstw, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 91 § 1 k.k. skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 70 ust. 2 powołanej ustawy orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa i zarządził zniszczenie dowodów rzeczowych opisanych pod pozycją 1 – 7 wykazu w postaci 3 torebek foliowych z zawartością suszu zielonego, 2 szklanych lufek, pojemnika metalowego, 9 woreczków foliowych i metalowego młynka.
Nadto, oskarżonego S. M. Sąd uznał za winnego dwóch przestępstw z art. 59 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, polegających na tym że:
1. w dniu 22 marca 2013 r. w S. na terenie posesji przy ul. (...). (...) 30 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej udzielił M. P. środki odurzające w postaci marihuany w ilości 1 grama za kwotę 30 zł,
2. w dniu 20 marca 2013 r. w S. na ul. (...) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej udzielił S. K. środki odurzające w postaci marihuany w ilości 1 grama za kwotę 30 zł, przy czym pieniądze te miał otrzymać w terminie późniejszym,
i przyjmując, że stanowią one jeden ciąg przestępstw, na podstawie art. 59 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 91 § 1 k.k., skazał go na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności.
Oskarżonego S. M. Sąd uznał za winnego także 12 występków z art. 58 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii polegających na tym, że:
1. w dniu 22 marca 2013 r w S. na terenie posesji przy ul. (...). (...) 30 wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany M. P. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
2. w dniu 22 marca 2013 r w S. na terenie posesji przy ul. (...). (...) 30 wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany P. Ś. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
3. w dniu 22 marca 2013 r w S. na terenie posesji przy ul. (...). (...) 30 wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany M. J. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
4. w dniu 22 marca 2013 r w S. na terenie posesji przy ul. (...). (...) 30 wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany T. M. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia
5. w dniu 20 marca 2013 r. w S. przy ul. (...) w rejonie garaży samochodowych wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany M. J. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
6. w dniu 20 marca 2013 r. w S. przy ul. (...) w rejonie garaży samochodowych wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany P. Ś. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
7. w dniu 16 marca 2013 r. w S. przy ul. (...) wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany M. D. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
8. w dniu 16 marca 2013 r. w S. przy ul. (...) wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany Ł. J. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
9. w dniu 16 marca 2013 r. w S. przy ul. (...) wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany P. Ś. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
10. w dniu 21 marca 2013 r. w S. przy ul. (...) wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany M. P. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
11. w dniu 21 marca 2013 r. w S. przy ul. (...) wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany P. Ś. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
12. dniu 18 marca 2013 r. w G. w rejonie ul. (...)wbrew przepisom ustawy udzielił środki odurzające w postaci marihuany M. S. w ten sposób, że nabił marihuanę w szklaną rurkę i dał w/w do palenia,
i przyjmując, że stanowią one jeden ciąg przestępstw, na podstawie art. 58 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 91 § 1 k.k., skazał go na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.
Na podstawie art. 91 § 2 k.k. Sąd połączył oskarżonemu orzeczone kary pozbawienia wolności za zbiegające się przestępstwa i wymierzył mu karę łączną 1 roku pozbawienia wolności, którą to karę na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. i art. 73 § 1 k.k. zawiesił warunkowo na 3 lata, oddając go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego. Natomiast na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. Sąd zwolnił oskarżonego w całości od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.
Apelację od powyższego wyroku wniósł prokurator zaskarżając go na niekorzyść oskarżonego, w części dotyczącej orzeczenia o karze. Na zasadzie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt. 2 k.p.k. prokurator zarzucił obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia to jest art. 335 § 1 k.p.k. w zw. z art. 343 § 7 k.p.k. polegającą na wymierzeniu oskarżonemu w trybie określonym w art. 335 k.p.k. uzgodnionej w postępowaniu przygotowawczym kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności, którą to na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k., art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. i art. 73 § 1 k.k. warunkowo zawieszono na okres 3 lat oddając oskarżonego w tym czasie pod dozór kuratora sądowego oraz orzeczeniu przepadku na rzecz Skarbu Państwa dowodów rzeczowych opisanych pod pozycją 1-7 wykazu dowodów rzeczowych, bez korekty wniosku złożonego na podstawie art. 335 k.p.k. w zakresie konieczności zastosowania art. 45 § 1 k.k. i w konsekwencji wymierzenie oskarżonemu kary bez orzeczenia obligatoryjnego przepadku korzyści majątkowej osiągniętej z popełnienia przestępstwa wskazanego w art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii.
Stawiając ten zarzut, na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. prokurator wniósł o uchylenie wyroku Sądu I instancji w części dotyczącej oskarżonego i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje.
Apelacja okazała się zasadna, wbrew zawartemu w niej wnioskowi zachodziła jednak możliwość wydania orzeczenia o charakterze reformatoryjnym.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd I instancji prawidłowo przeprowadził postępowanie w trybie art. 335 § 1 k.p.k. w zw. z art. 343 k.p.k. i ujawnił zgromadzony w postępowaniu przygotowawczym materiał dowodowy. Następnie poddał go trafnej analizie i na tej podstawie wyprowadził słuszne wnioski, zarówno co do winy oskarżonego w zakresie przypisanych mu przestępstw, jak i subsumcji prawnej jego zachowań pod wskazane przepisy prawne. W przeważającej mierze prawidłowo też orzekł w zakresie kary zasadniczej i orzeczenia przepadku przedmiotów. Rozstrzygnięcia te co do zasady były zgodne z zawartym w akcie oskarżenia wnioskiem o wydanie na zasadzie art. 335 § 1 k.p.k. wyroku skazującego bez przeprowadzania rozprawy.
Sąd odwoławczy podzielił jednak treść zarzutu podniesionego w apelacji prokuratora, przy czym odmiennie niż prokurator, w uchybieniu nie dopatruje się naruszenia prawa procesowego ale materialnego, a to przepisu art.45§1k.k., polegającego na braku orzeczenia przepadku korzyści majątkowej uzyskanej przez oskarżonego w związku z popełnieniem przez niego przestępstwa opisanego w pkt. III aktu oskarżenia. Przy czym należy podkreślić, że również prokurator we wniosku złożonym w trybie art. 335 k.p.k. nie zawarł odpowiedniego postulatu w tym przedmiocie. W tej sytuacji Sąd miał możliwość doprowadzenia do zmodyfikowania wniosku (zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego) na posiedzeniu wyznaczonym na podstawie przepisu art. 343 § 5 k.p.k. Wszelkie zmiany porozumienia oczywiście musiałby być uzgodnione i zaakceptowane przez prokuratora i oskarżonego. W przypadku braku zgodnego stanowiska w tym przedmiocie, Sąd w oparciu o przepis art. 343 § 7 k.p.k. winien był skierować sprawę do rozpoznania na zasadach ogólnych.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, o obrazie prawa materialnego można mówić wtedy, gdy do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego (gdy ustalenia faktyczne nie są kwestionowane), sąd wadliwie zastosował normę prawną lub bezzasadnie jej nie zastosował (wyr. SA w Krakowie z dnia 04.08.2009 r. II AKa 143/09, KZS 2009/7-8/60). Z drugą z wymienionych sytuacji mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Zgodnie z przepisem art. 45 § 1 k.k. jeżeli sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa, chociażby pośrednio, korzyść majątkową niepodlegającą przepadkowi przedmiotów wymienionych w art. 44 § 1 i § 6 k.k. sąd orzeka przepadek takiej korzyści albo jej równowartości. Orzeczenie przepadku korzyści majątkowych na podstawie przytoczonego artykułu jest więc zawsze obligatoryjne. Korzyścią majątkową, o której mowa w art. 45 § 1 k.k. jest wszystko o charakterze materialnym i niematerialnym (np. zwolnienie z długu) dające się wyrazić w pieniądzu, co sprawca osiągnął z przestępstwa, chociażby pośrednio, nawet gdyby korzyść ta nie równoważyła wydatków, za pomocą środków uzyskanych także legalnie. W skład korzyści majątkowej w rozumieniu art. 45 § 1 k.k., podlegającej przepadkowi, wchodzą zatem również wszelkie wydatki poczynione przez sprawcę na uzyskanie przedmiotu pochodzącego z przestępstwa, bowiem owa korzyść to przychód sprawcy. W razie zaś popełnienia przestępstwa związanego ze zbytem narkotyku - korzyścią taką są wszelkie składniki majątkowe uzyskane przy popełnieniu przestępstwa sprzedaży narkotyku (por. post. Sądu Najwyższego z 26.08.2010 r., I KZP 12/10, OSNKW 2010, Nr 9, poz. 78).
Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy, w sytuacji przypisywania oskarżonemu czynu polegającego na działaniu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i udzieleniu M. P. środka odurzającego w postaci marihuany w ilości 1 grama za kwotę 30 zł (pkt. III aktu oskarżenia) obowiązkiem Sądu było orzeczenie na podstawie art. 45 § 1 k.k. przepadku tak uzyskanej korzyści. Z tych też względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. zmienił zaskarżony wyrok w tym zakresie zaś w pozostałej części jako w pełni słuszny i trafny utrzymał w mocy. Jednocześnie Sąd odwoławczy nie stwierdził uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu a powodujących konieczność dalszej zmiany bądź też uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia.
Dokonanie przez Sąd odwoławczy wspomnianej zmiany a nie uchylenia wyroku było możliwe, gdyż zgodnie z uchwałą SN z 25 września 2013 r. kontrolę instancyjną wyroku w trybie określonym w art. 343 k.p.k. poza modyfikacją wynikającą z art. 434 § 3 k.p.k. przeprowadza się na zasadach ogólnych (I KZP 5/13, LEX 1371922). W uzasadnieniu przywołanej uchwały Sąd Najwyższy wskazuje, iż tryb określony w art. 343 k.p.k., w zgodzie z jego wykładnią językową, jest trybem postępowania przed sądem pierwszej instancji, chociaż owo porozumienie materializuje się nie z chwilą wydania orzeczenia przez sąd meriti, ale z chwilą jego uprawomocnienia się. Ustawodawca nie wyłączył prawa do zaskarżenia wyroku wydanego w trybie określonym w art. 343 k.p.k. Strona, która to czyni sprzeniewierza się jednak uprzedniemu porozumieniu i od niego odstępuje. Tym samym porozumienie przestaje kogokolwiek wiązać. Nie wiąże ono zatem już ani stron, ani sądu odwoławczego.
Ponieważ potrzeba zmiany wyroku wynikła z błędu sądu I instancji to Sąd odwoławczy uznał, że względy słuszności przemawiają za zwolnieniem oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 §1 k.p.k.
Agata Wilczewska Waldemar Cytrowski Ewa Miastkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Koninie
Osoba, która wytworzyła informację: Waldemar Cytrowski, Ewa Miastkowska
Data wytworzenia informacji: