Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Koninie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 281/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Turku z dnia 20 maja 2024 r., sygn. akt II K 292/22

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I.

II.

Obrońca oskarżonego A. P. zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił obrazę przepisów postępowania, tj.:

a)  Art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę wyjaśnień oskarżonego A. P., w zakresie twierdzeń oskarżonego odnośnie okoliczności zawarcia umowy sprzedaży z P. R. i wpisanych na niej zastrzeżeń, braku wiedzy oskarżonego o kolizji pojazdu i jego stanie technicznym, co mogło mieć wpływ na treść wyroku przez poczynienie błędnych ustaleń faktycznych co do sprawstwa i winy oskarżonego;

b)  Art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zeznań świadka P. R. i uznanie ich za wiarygodne w części, w jakiej świadek zaprzeczył, iż naprawił pojazd T. (...) i jego stanu technicznego w chwili sprzedaży pojazdu oskarżonemu, co mogło mieć wpływ na treść wyroku przez poczynienie błędnych ustaleń faktycznych co do sprawstwa i winy oskarżonego;

2.błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na pominięciu wynikających z zeznań świadka P. M. (1) okoliczności, że:

- przed zakupem pojazdu oskarżony udostępnił mu numer VIN i pojazd na tej podstawie został sprawdzony przez P. M. (2), przy czym w wyniku tego sprawdzenia okazało się, że pojazd brał udział w kolizji;

- na pokolizyjne pochodzenie pojazdu wskazywało też dokonanie wymiany przedniej szyby;

- podczas jazdy próbnej nic nie wskazywało na wadliwość pojazdu;

- podczas negocjacji ceny kupujący powoływał się na jego wcześniejsze uszkodzenia, a oskarżony już wówczas twierdził, że kupił samochód cały;

- uszkodzenie koła pasowego zostało ujawnione przypadkowo podczas sprawdzania szczelności klimatyzacji;

co mogło mieć wpływ na treść wyroku w zakresie ustalenia, ze zachowanie oskarżonego wypełniło znamię wprowadzenia w błąd co do tego, że pojazd uczestniczył w kolizji drogowej i wymagał naprawy.

3.  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na pominięciu okoliczności, że umowa sprzedaży wraz z dopiskami P. R. została przekazana do Wydziału Komunikacji Starostwa Powiatowego w T. i mogła być w każdym czasie udostępniona nabywcy pojazdu – P. M. (1), a także miał on możliwość sprawdzenia jej przed zakupem pojazdu, skoro z informacji uzyskanych na podstawie numeru VIN wynikało, że pojazd brał udział w kolizji, co mogło mieć wpływ na treść wyroku w zakresie ustalenia, że zachowanie oskarżonego wypełniło znamię wprowadzenia w błąd co do tego, że pojazd uczestniczył w kolizji drogowej i wymagał naprawy.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1.  Obrazę przepisu art. 46 § 1 k.k. poprzez jego niezastosowanie w sprawie i zaniechanie orzeczenia w przedmiocie obowiązku naprawienia szkody na rzecz oskarżyciela posiłkowego;

2.  Naruszenie przepisu art. 627 k.p.k. poprzez zaniechanie orzeczenia o zwrocie wydatków poniesionych przez oskarżyciela posiłkowego w postaci wynagrodzenia jego pełnomocnika zgodnie z wnioskiem zawartym w piśmie z dnia 18 stycznia 2023 r.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się w całości niezasadna, natomiast apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego okazała się zasadna w części dotyczącej braku zasądzenia od oskarżonego zwrotu kosztów ustanowienia pełnomocnika.

W odniesieniu do apelacji obrońcy oskarżonego, Sąd odwoławczy w toku kontroli instancyjnej nie dopatrzył się jakichkolwiek uchybień w przeprowadzonym przez Sąd orzekający postępowaniu dowodowym, a argumentacja obrony w tym zakresie ma jedynie polemiczny charakter. Ocena dowodów przeprowadzonych w toku postępowania pozostaje pod ochroną prawa procesowego (art. 7 k.p.k.), gdyż została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.). Sąd wydał wyrok na podstawie analizy całokształtu ujawnionych w toku postępowania okoliczności, mających znaczenie dla przedmiotowego rozstrzygnięcia, wobec czego ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie uchybia treści art. 410 k.p.k.

Sąd orzekający nie dopuścił się błędu w ocenie wyjaśnień oskarżonego, w zakresie w jakim uznał je w części za niewiarygodne, czemu Sąd dał wyraz w sporządzonym uzasadnieniu. W ocenie Sądu odwoławczego wyjaśnienia oskarżonego A. P. w zakresie, w jakim wskazywał, że nie miał wiedzy o wcześniejszej kolizji pojazdu i jego stanie technicznym w chwili zakupu za pośrednictwem P. R., nie zasługiwały na wiarę. Okolicznościom, iż oskarżony nie miał wiedzy odnośnie powypadkowej historii samochodu, jak również jego rzeczywistego stanu technicznego, przeczy bowiem treść umowy kupna-sprzedaży z dnia 16 lipca 2019 r. W umowie tej znajduje się bowiem adnotacja (dokonana przez P. R.), iż pojazd jest powypadkowy, nie odpala, ma uszkodzony przód, wystrzelone poduszki oraz uszkodzone szyby i nadaje się do poprawek blacharskich (k. 34). Ponadto na pokolizyjne pochodzenie auta wskazuje dokumentacja zdjęciowa wystawionego auta do sprzedaży, przedłożona przez P. R.. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że oskarżony jednocześnie nie potrafił wyjaśnić, dlaczego na umowie kupna-sprzedaży znajdowała się taka adnotacja, wskazując, że żałuje, że zgodził się na takie zapisy. Zdaniem Sądu odwoławczego wyjaśnienia oskarżonego w tym zakresie stanowiły wyłącznie przyjętą linię obrony, która jednakże w konfrontacji z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w niniejszej sprawie, okazała się nieskuteczna. Trudno przyjąć bowiem, że oskarżony bez powodu zgodził się na dokonanie adnotacji na umowie kupna-sprzedaży auta, wskazujących na jego pokolizyjne pochodzenie. Ponadto wskazać należy, że zakupiony samochód musiał ponownie przejść badanie techniczne, poza okresowym badaniem, z uwagi na jego powypadkowe pochodzenie, co dodatkowo potwierdza, że oskarżony zakupił samochód nie nadający się do natychmiastowego użytkowania, z czego doskonale zdawał sobie sprawę. Powyższe bezsprzecznie dowodzi, że oskarżony miał pełną świadomość, że nabywa samochód powypadkowy, wymagający gruntownej naprawy. Dodatkowym potwierdzeniem tych okoliczności są zeznania świadka P. R., który wskazał, że pośredniczył w sprzedaży pojazdu, który pochodził z kolizji spowodowanej przez jednego z zakonników K. P. w T.. Ponadto oskarżony wskazał, że nie mógł użytkować pojazdu, bo nie miał wykupionego OC, a ponadto przedkładając umowę kupna-sprzedaży z adnotacjami o uszkodzeniach w pojeździe, nie mógł go zarejestrować bez aktualnego przeglądu technicznego. Wyjaśnienia te wydają się o tyle nielogiczne, że pomiędzy datą nabycia pojazdu a przeglądem technicznym minęły cztery miesiące, a zatem trudno przyjąć, aby oskarżony zwlekał tak długo z wykonaniem przeglądu technicznego oraz rejestracją pojazdu, gdyby rzeczywiście auto nadawało się od razu do jazdy. Powyższe świadczy o tym, że zakupiony przez oskarżonego samochód znajdował się w stanie, jaki wynika z przedłożonych zdjęć oraz adnotacji dokonanej na umowie z dnia 16 lipca 2019 r., a zatem oskarżony miał pełną świadomość, że kupuje auto pokolizyjne. Dalej stwierdzić można, że zakupiony samochód został następnie naprawiony przez oskarżonego A. P., poddany przeglądowi technicznemu, zarejestrowany w Starostwie Powiatowym w T., a następnie sprzedany pokrzywdzonemu P. M. (1).

W dalszej kolejności należy odnieść się do twierdzeń obrony, iż P. M. (1) w chwili zakupu pojazdu od oskarżonego miał wiedzę odnośnie tego, że nabywany pojazd uczestniczył w kolizji drogowej. W ocenie obrony okoliczności te wynikają wprost z zeznań ww. świadka, które w tej części zostały pominięte przez Sąd I instancji. Z powyższym nie sposób się zgodzić. Wprawdzie z zeznań P. M. (1) wynikało, że po sprawdzeniu w bazie okazało się, że jeżeli chodzi o nadkole i drzwi, samochód miał brać udział w kolizji, jednakże jednocześnie w rozmowie z oskarżonym, ten poinformował, że nic mu nie jest wiadome na ten temat oraz, że on kupił samochód cały. Ponadto nie sposób wnioskować co do wiedzy pokrzywdzonego na temat pokolizyjnego pochodzenia przedmiotowego auta wyłącznie z faktu, że wymieniana była przednia szyba (przyczyny jej wymiany mogą być różne, nie tylko kolizja). Odnośnie natomiast faktu, że pokrzywdzony mógł sprawdzić w Wydziale Komunikacji treść przedłożonej przez oskarżonego umowy, jeżeli miał wątpliwości co do stanu technicznego pojazdu należy wskazać, że wątpliwości te – nawet jeżeli się pojawiły w przypadku pokrzywdzonego – to były rozwiane przez oskarżonego, który zapewniał P. M. (1) co do bezwypadkowego pochodzenia samochodu. Znamiennym pozostaje tu okoliczność bowiem, że oskarżony w rozmowach z pokrzywdzonym, informował go, że pojazd jest bezwypadkowy, co przekonało pokrzywdzonego do zakupu samochodu.

W świetle powyższego Sąd I instancji prawidłowo uznał, iż z perspektywy znamion typu czynu zabronionego z art. 286 § 1 k.k. zachowanie oskarżonego A. P., który zapewnił P. M. (1) co do tak istotnej dla podjęcia decyzji o sprzedaży okoliczności, tj. historii samochodu zapewniając o jego bezwypadkowości (kiedy w rzeczywistości znane są mu okoliczności przeciwne), było wprowadzaniem w błąd w rozumieniu art. 286 § 1 k.k., wpływającym na rozporządzeniem mieniem przez pokrzywdzonego w ten sposób, że pokrzywdzony zapłacił cenę wyższą, niż byłby gotów uiścić wiedząc, że pojazd uczestniczył w kolizji drogowej i wymagał naprawy.

Z kolei w odniesieniu do apelacji oskarżyciela posiłkowego, wskazać należy iż niezasadny jest zarzut braku orzeczenia przez Sąd I instancji obowiązku naprawienia szkody na rzecz oskarżyciela posiłkowego.

Zgodnie z art. 415 § 1 k.p.k., w razie skazania oskarżonego lub warunkowego umorzenia postepowania w wypadkach wskazanych w ustawie sąd orzeka nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, obowiązek naprawienia, w całości lub w części szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono.

Jak wynika z akt Sądu Rejonowego w Turku w sprawie o sygn. I C 340/21, wyrokiem z dnia 24 października 2022 r. Sąd ten zasądził od pozwanej – B. P. na rzecz powoda – P. M. (1) kwotę 25.229,93 złotych za jednoczesnym zwrotem przez P. M. (1) samochodu osobowego marki T. (...) o nr nadwozia (...). Zasądzona kwota obejmowała cenę sprzedaży pojazdu w kwocie 23.000 zł zgodnie z umową sprzedaży pojazdu z dnia 15 maja 2020 r. Ponadto w dniu 4 lutego 2024 r. P. M. (1) wydał B. P. przedmiotowy pojazd, a pozwana zapłaciła na rzecz powoda kwotę 30.506,46 zł, w tym 23.000 zł tytułem ceny sprzedaży pojazdu. W świetle powyższego należało uznać, iż o roszczeniu pokrzywdzonego już prawomocnie orzeczono, szkoda została naprawiona, a zatem nie znajduje uzasadnienia orzeczenie o obowiązku jej naprawienia w niniejszym postępowaniu.

Zasadny natomiast okazał się zarzut naruszenia art. 627 k.p.k. poprzez zaniechanie orzeczenia o zwrocie wydatków poniesionych przez oskarżyciela posiłkowego w postaci wynagrodzenia jego pełnomocnika, mimo złożenia stosownego wniosku w tym zakresie. Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego w złożonym w dniu 18 stycznia 2023 r. piśmie wniósł o zasądzenie od oskarżonych na rzecz oskarżyciela posiłkowego zwrotu poniesionych przez niego kosztów zastępstwa adwokackiego w kwocie 3.000 zł, na dowód czego pełnomocnik przedstawił dowód wpłaty. W oparciu o przepis art. 633 k.p.k. Sąd odwoławczy uznał, iż należało zasądzić od oskarżonego A. P. połowę tej kwoty, gdyż w sprawie występowało dwóch oskarżonych, a oskarżona B. P. została prawomocnie uniewinniona. Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził od oskarżonego A. P. na rzecz oskarżyciela posiłkowego P. M. (1) kwotę 1500 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem I instancji.

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, Sąd odwoławczy nie znajdując przy tym uchybień określonych w art. 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność dalszej zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia – na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. orzekł jak w wyroku.

Wniosek

Obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego.

Oskarżyciel posiłkowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie na rzecz oskarżyciela posiłkowego obowiązku naprawienia szkody w zgłoszonej przez niego wysokości

Oskarżyciel posiłkowy wniósł nadto o zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego zwrotu poniesionych przez niego kosztów wynagrodzenia adwokata

Ewentualnie

Uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutów zawartych w apelacji obrońcy, które miały prowadzić do uniewinnienia oskarżonego od zarzucanego czynu, a nie znalazł przy tym uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia w tym zakresie.

Niezasadny okazał się również zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w zakresie, w jakim Sąd I instancji zaniechał orzeczenia o obowiązku naprawienia szkody.

Sąd odwoławczy podzielił zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w części dotyczącej zaniechania orzeczenia o zwrocie wydatków poniesionych przez oskarżyciela posiłkowego w postaci wynagrodzenia jego pełnomocnika i w tym zakresie zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził od oskarżonego A. P. na rzecz oskarżyciela posiłkowego P. M. (1) kwotę 1.500 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem I instancji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

II.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wina oskarżonego, wymierzona kara z warunkowym zawieszeniem wykonania, zobowiązanie do informowania Sądu o przebiegu okresu próby oraz rozstrzygnięcie o kosztach sądowych przed Sądem I instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sprawstwo oskarżonego i wina w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów i prawidłowo ustalonego stanu faktycznego nie budzi wątpliwości Sądu odwoławczego. Oskarżony swoim zachowaniem wypełnił wszystkie znamiona przypisanego mu czynu.

Wymierzona przez Sąd I instancji kara 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 1 roku próby jest odpowiednia do stopnia winy oskarżonego, a ponadto spełni swoje cele wychowawcze. Sąd odwoławczy za zasadne uznał zobowiązanie oskarżonego do informowania o przebiegu okresu próby co 6 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku. Nie dopatrzono się przy tym błędu w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach sadowych za postępowanie przed Sądem I instancji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zasądzenie od oskarżonego A. P. na rzecz oskarżyciela posiłkowego P. M. (1) kwotę 1.500 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem I instancji.

Zwięźle o powodach zmiany

Wobec skazania oskarżonego należało zasądzić od oskarżonego A. P. na rzecz oskarżyciela posiłkowego P. M. (1) kwotę 1.500 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem I instancji.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze Sąd orzekł na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., zwalniając oskarżonego w całości od ich zapłaty na rzecz Skarbu Państwa, uznając, że ich uiszczenie byłoby dla niego zbyt uciążliwe.

7.  PODPIS

Marek Ziółkowski Agata Wilczewska Waldemar Cytrowski