Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Koninie

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z 6 sierpnia 2024 r. w sprawie o sygn. akt II W 339/23 Sąd Rejonowy w (...) uznał obwinionego E. P. (1) (P.) za winnego tego, że w dniu 25 stycznia 2023 r. około godziny 17:20 w miejscowości G. gm. O., pow. (...), woj. (...) prowadząc, w ruchu lądowym, na drodze publicznej nr (...) pojazd mechaniczny, samochód osobowy marki H. (...) o nr rej. (...) nie dostosował się do znaku „D-42” ograniczający prędkość do 50 km/h w ten sposób, że poruszał się prowadzonym przez siebie pojazdem z prędkością 75km/h, tj. wykroczenia z art. 92a k.w. i za wykroczenie to wymierzył mu kare 300zl grzywny.

Powyższy wyrok zaskarżony został przez obrońcę obwinionego w całości. Obrońca zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1.  na podstawie art. 109 § 2 k.p.w. w zw. art. 438 pkt 1 k.p.k. - naruszenie prawa materialnego mającego wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 16 k.w. - poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy w rzeczywistości zmaterializowały się przesłanki stanu wyższej konieczności uchylającego odpowiedzialność za popełnienie wykroczenia.

Ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia powyższego zarzutu i wobec przypisania odpowiedzialności obwinionemu za zarzucany czyn, obrońca zarzucił również:

2.  na podstawie art. 109§2 k.p.w. w zw. art. 438 pkt la k.p.k. - naruszenie prawa materialnego mającego wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 33 §1, §2, §3 k.w. poprzez błędne uznanie, iż kara grzywny orzeczona w ramach zagrożenia ustawowego przewidzianego za przypisany obwinionemu czyn jest adekwatna do winy i społecznej szkodliwości czynu, a także spełni swoją rolę w zakresie prewencji ogólnej i indywidualnej, podczas gdy w rzeczywistości abstrahuje ona od okoliczności osobistych obwinionego; Sąd, wymierzając karę, w sposób nienależyty uwzględnił okoliczności przemawiających za łagodniejszym wymiarem kary, tj., błędnie ustalił stopień winy obwinionego, a nadto również fakt działania sprawcy wykroczenia pod wpływem ciężkich warunków rodzinnych i osobistych.

3.  na podstawie art. 109§2 k.p.w. w zw. art. 438 pkt 2 k.p.k. - naruszenie przepisów postępowania mającego wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj. art. 8 k.p.w. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie ustaleń faktycznych z przekroczeniem granic swobody oceny dowodów; Sąd przy wyrokowaniu oparł się jedynie na zeznaniach świadków; W. C., Ł. S., którzy zaskakująco szczegółowo opisali wszystkie okoliczności zdarzenia, pomimo faktu znacznego upływu czasu pomiędzy momentem zdarzenia przesłuchania w charakterze świadków oraz licznych innych zadań służbowych, w tym kontroli drogowych w ciągu tego okresu.

4.  na podstawie art. 109§2 k.p.w. w zw. art. 438 pkt 2 k.p.k. - naruszenie przepisów postępowania mającego wpływ na rozstrzygnięcia, tj. art. 8 k.p.w. w zw. z art. 5§2 k.p.k. poprzez rozstrzygnięcie niedających się usunąć w chwili wyrokowania wątpliwości co do przebiegu zdarzenia na niekorzyść obwinionego.

Obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie obwinionego od zarzucanego mu czynu z art. 92a k.w. ewentualnie o uchylenie wyroku Sądu Rejonowego w (...) z dnia 6 sierpnia 2024 r. i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia wniosku obrońca wniósł o zmianę przedmiotowego wyroku poprzez orzeczenie kary grzywny w niższej wysokości przy uwzględnieniu również wskazanych okoliczności łagodzących.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje.

Apelacja okazała się w całości niezasadna.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że ocena dowodów przeprowadzonych w toku postępowania pozostaje pod ochroną prawa procesowego (art. 7 k.p.k. w zw. z art.8k.p.w.), gdy zostaje poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k. w zw. z art.82§1k.p.w.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k. w zw. z art.8k.p.w.). Sąd winien rozważyć wszystkie okoliczności sprawy przemawiające zarówno na korzyść jak i na niekorzyść obwinianego (art. 4 k.p.k. w zw. z art.8k.p.w.) oraz wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy orasz doświadczenia życiowego uargumentować swoje przekonanie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku (art. 424 § 1 pkt. 1 k.p.k. w zw. z art.82§1k.p.w. ). W ramach realizacji zasady zawartej w art. 7 k.p.k. sąd ma, bowiem prawo uznać za wiarygodne zeznania świadka (lub wyjaśnienia oskarżonego), co do niektórych przedstawionych przez niego okoliczności, pod warunkiem jednak, że swoje stanowisko w tej kwestii w sposób przekonujący uzasadni.

Przeprowadzona kontrola instancyjna wykazała, że Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy oraz dokładny przeprowadził postępowanie dowodowe oraz wnikliwie
i wszechstronnie rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku postępowania, dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych. Postępowanie w niniejszej sprawie zostało przeprowadzone odpowiednio dokładnie i starannie. Ocena materiału dowodowego dokonana została z uwzględnieniem reguł sformułowanych w przepisach art. 5 k.p.k. i art. 7 k.p.k. stosowanych w postępowaniu w sprawach o wykroczenia zgodnie z art.8.k.p.w. Co więcej, jest ona oceną wszechstronną i bezstronną i jest zgodna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego. Sąd odwoławczy nie stwierdził także błędów logicznych, jak i faktycznych w rozumowaniu Sądu Rejonowego.

W ocenie Sądu odwoławczego, dokonana przez Sąd I instancji ocena dowodów jest jasna, pełna i przekonywująca. Zarzut naruszenia prawa materialnego mającego wpływ na treść rozstrzygnięcia tj. art. 16 k.w. poprzez jego niezastosowanie jest więc całkowicie bezzasadny. W ocenie Sądu odwoławczego nie zostały spełnione przesłanki przewidziane w art. 16 k.w. Przepis art. 16 k.w. wyjaśnia istotę stanu wyższej konieczności. Zachodzi on wówczas, gdy pojawia się niebezpieczeństwo grożące dobru chronionemu prawem i dysponent tego dobra chciałby przeciwstawić się temu niebezpieczeństwu w ten sposób, że poświęca inne dobro dla ratowania dobra zagrożonego. Jest to szczególny przypadek - można powiedzieć - kolizji dóbr, wartości, interesów. Ratowanie dobra zagrożonego niebezpieczeństwem jest możliwe przez poświęcenie innej wartości, innego dobra dla ochrony dobra zagrożonego. Przed właścicielem (dysponentem) danego dobra pojawia się problem wyboru: podjąć akcję ratowniczą dla dobra zagrożonego czy też zachować postawę bierną. Ochrona wartości zagrożonej jest możliwa, gdy grożące niebezpieczeństwo ma charakter bezpośredni. Bezpośredniość niebezpieczeństwa oznacza jego aktualne, realne istnienie w danym czasie. Broniący się może powołać się na stan zagrożenia, poświęcając inne dobro, tylko w razie spełnienia warunku bezpośredniości tego niebezpieczeństwa. Niebezpieczeństwo bezpośrednie to takie, które już istnieje w danym czasie. (Wyrok WSA w Warszawie z 6.04.2018 r., (...) SA/Wa (...), LEX nr 2478172.)

Obwiniony podczas interwencji tłumaczył się, że miał krwawienie z odbytu w związku z czym spieszył się do lekarza. Wskazać należy, że Sąd nie kwestionował ewentualnych dolegliwości, których doznał obwiniony. Jak wynika z akt sprawy obwiniony choruje na wiele chorób przewlekłych, a jedna z nich objawia się nawracającymi krwotokami. Wskazać jednak, należy, że stan ten nie zagraża jednak bezpośrednio życiu i zdrowiu obwinionego. Nie była to bowiem pierwsza sytuacja, kiedy obwiniony doznał krwawienia. Skoro jednak obwiniony uznał, że jego stan jest na tyle poważny, że wymaga pilnej interwencji medycznej, to uzasadnionym w tej sytuacji byłoby zatrzymanie pojazdu i wezwanie pogotowia ratunkowego, a nie przekraczanie dozwolonej prędkości i narażanie innych uczestników ruchu drogowego na niebezpieczeństwo. Nie zachodził więc stan wyższej konieczności, na który powołuje się obrońca.

Niezasadne okazały się również pozostałe zarzutu podniesione przez obrońcę obwinionego w apelacji.

Zagrożenie karne za czyn z art. 92a§1 k.w. obejmuje karę grzywny od 20 do 5000 zł. Mając na uwadze dyrektywy sądowego wymiaru kary (art. 33 k.w.), okoliczności przedmiotowe i podmiotowe czynu obwinionego, które trafnie wyeksponował Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jak również właściwości i warunki osobiste obwinionego, karę grzywny w kwocie 300 zł uznać należy za adekwatną i sprawiedliwą reakcję na zachowanie obwinionego. Co więcej, kara ta oscyluje w dolnej granicy zagrożenia ustawowego, którą wyznacza treść art. 24 § 1 k.w., zatem nie można jej uznać za nadmiernie dolegliwą.

Odnosząc się do kolejnego z zarzutów wskazać należy, że Sąd Rejonowy wydając wyrok oparł się na całokształcie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a nie jedynie na zeznania świadków – funkcjonariuszy policji, jak to podnosi obrońca w apelacji. Wbrew twierdzeniom obrony, zarówno w oparciu o zeznania ww. świadków jak i dowody ze zgromadzonych dokumentów, wina obwinionego nie budzi wątpliwości Sądu odwoławczego. Słusznie wskazał Sąd I instancji, że z uwagi na niestandardowy przebieg interwencji i aroganckie zachowanie obwinionego nie dziwi fakt, że funkcjonariusze pamiętali przebieg interwencji z udziałem obwinionego. Funkcjonariusz policji W. C. w swoich zeznaniach potwierdziła również, że nie była to jej pierwsza interwencja z udziałem obwinionego, którego znała już z wcześniejszych interwencji.

Z kolei w odniesieniu do twierdzeń obrońcy o pojawiających się w sprawie wątpliwościach, które winny zostać rozstrzygnięte na korzyść obwinionego wskazać należy, iż nie można stawiać w sposób uzasadniony zarzutu naruszenia zasady in dubio pro reo, powołując się na wątpliwości samej "strony" co do treści ustaleń faktycznych, wymowy dowodów, czy też sposobu interpretacji przepisów prawa. Dla oceny, czy nie został naruszony zakaz z art. 5 § 2 k.p.k. nie są bowiem miarodajne tego rodzaju wątpliwości zgłaszane przez stronę, ale tylko to, czy sąd orzekający w sprawie rzeczywiście powziął wątpliwości w tym zakresie i wobec braku możliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. A zatem w sytuacji, gdy konkretne ustalenie faktyczne zależne jest od dania wiary tej lub innej grupie dowodów, nie można mówić o naruszeniu zasady domniemania niewinności. Na gruncie niniejszej sprawy, Sąd I instancji słusznie nie miał żadnych wątpliwości odnośnie zasadności przeprowadzonej wobec obwinionego interwencji, a także nie dostrzegł żadnych powodów, dla których miałby uznać, że obwiniony swoim działaniem nie dopuścił się zarzucanego mu wykroczenia. Zdaniem Sądu odwoławczego nie ma żadnych podstaw, aby można było podważać zaprzeczać prawidłowości dokonanego pomiaru i uzyskanego wyniku. W sprawie nie zachodzą jakiekolwiek wątpliwości w zakresie tego, że obwiniony E. P. (2) poruszał się z prędkością 75 km/h w terenie zabudowanym, zatem przekroczył dozwoloną prędkość o 25 km/h i swoim zachowaniem wyczerpał wszystkie znamiona przypisanego mu wykroczenia.

Reasumując Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił więc wszystkie zebrane w sprawie dowody i na tej podstawie poczynił trafne ustalenia faktyczne. Nie wykraczają one poza granice swobodnej oceny dowodów, która to ocena nie wykazała istotnych błędów natury faktycznej i logicznej, zgodna była ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. W uzasadnieniu Sąd wskazał jakie fakty uznał za ustalone, na czym oparł poszczególne ustalenia następnie wyprowadził z dokonanych ustaleń prawidłowe wnioski w zakresie sprawstwa obwinionego i wymierzonej mu kary.

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, Sąd odwoławczy – nie znajdując przy tym uchybień określonych w art. 104 k.p.w. i art. 440 k.p.k. w zw. z art. 109 § 2 k.p.w., podlegających uwzględnieniu z urzędu
i powodujących konieczność zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia – na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. w zw. z art. 109 § 2 k.p.w. orzekł jak w wyroku.

Sąd na podstawie art. 121 § 1 k.p.w. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych, mając na uwadze trudną sytuację finansową oraz zdrowotną obwinionego zwolnił go w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów postępowania sądowego, w tym od opłaty.

Agata Wilczewska