Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Koninie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 350/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Kole z dnia 15 czerwca 2021 r., sygn. akt II K 224/21.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.naruszenie art. 167 k.p.k. w zw. z art. 366 k.p.k., które miało istotny wpływ na treść wyroku poprzez odstąpienie od przesłuchania żony oskarżonego – J. P. w charakterze świadka przed zamknięciem przewodu sądowego, podczas gdy zeznania świadka miały istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy z uwagi na fakt, że oskarżony od kwietnia 2021 r. mieszka z żoną, córkami N. oraz R. i roczną A., dba o ich utrzymanie i wychowanie, a nadto od maja 2021 r. zostały wycofane alimenty od komornika i funduszu alimentacyjnego, a przez to na oskarżonym spoczywa obecnie cały ciężar utrzymania rodziny i trójki małych dzieci, zatem bezwzględna kara pozbawienia wolności wobec oskarżonego pozbawi dzieci zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a przez to zachodzi konieczność przesłuchania ww. świadka w celu wyjaśnienia wskazanych okoliczności;

2.naruszenie art. 167 k.p.k. w zw. z art. 366 k.p.k., które miało istotny wpływ na treść wyroku poprzez ogólnikowe przesłuchanie świadków, pod nieobecność oskarżonego pozbawionego wolności w momencie, gdy trwała rozprawa, na której byli przesłuchiwani świadkowie, a przez to w trakcie procesu nie ustalono, że dorosła córka oskarżonego P. ma na utrzymaniu już własne dziecko oraz jest w ciąży z drugim dzieckiem i z ojcem swojego dziecka tworzy rodzinę, co uzasadniałoby wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego oskarżonego wobec tej córki; okoliczności te mają znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, ponieważ decydują o zakresie obowiązku alimentacyjnego oskarżonego, koniecznie jest ponowne przesłuchanie P. P. (2) i wyjaśnienie nieścisłości w zeznaniach tego świadka w zakresie posiadania dziecka, tworzenia rodziny z ojcem dziecka oraz zestawienia ich w wyjaśnieniami oskarżonego, a przez to ustalenia czy ww. córka oskarżonego po urodzeniu dziecka kontynuowała naukę czy też nie i od kiedy się nie uczy;

3.naruszenie art. 410 k.p.k. mające istotne znaczenie do rozpoznania sprawy poprzez pominięcie przy ustalaniu stanu faktycznego uzgodnień z prokuratorem w zakresie dobrowolnego poddania się karze przez oskarżonego w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat, obowiązku bieżącej alimentacji na rzecz swoich dzieci oraz poniesienia kosztów i opłat sądowych, o czym świadczy notatka urzędowa sporządzona przez funkcjonariusza publicznego po rozmowie z prokuratorem Katarzyną Jaśniak z dnia 6 kwietnia 2021 r. (k. 142);

4.błąd w ustaleniach faktycznych, który miał wpływ na wynik sprawy poprzez brak ustalenia istnienia okoliczności łagodzących przy wymierzaniu kary, podczas gdy oskarżony przyznał się do zarzucanych mu czynów, a jego postawa podczas procesu świadczy o pozytywnej prognozie kryminologicznej, gdyż oskarżony mieszka z J. P. oraz córkami N., R. i roczną A., jednocześnie dba o ich utrzymanie i wychowanie, pomagając żonie w prowadzeniu gospodarstwa domowego, przekazuje środki na utrzymanie rodziny, a w szczególności małoletnich N. oraz R., na które od maja 2021 r. nie pobierane są alimenty z Funduszu Alimentacyjnego;

5.naruszenie art. 69 § 1 k.k. poprzez uznanie, że wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jest niemożliwe, ponieważ oskarżony w czasie popełnienia zarzucanych czynów był skazany na karę pozbawienia wolności, podczas gdy T. P. karę pozbawienia wolności orzeczoną na podstawie wyroku łącznego wydanego przez Sąd Rejonowy w Kole z dnia 19 lutego 2016 r. w sprawie o sygn. II K 719/15 wykonana została z dniem 18 września 2017 r., co wynika z treści karty karnej, zatem w momencie popełnienia zarzucanych oskarżonemu czynów T. P. od sierpnia 2019 r. nie był skazany na karę pozbawienia wolności, gdyż ww. kara została już wykonana, a przez to nie było przeszkód orzeczenia wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania;

6. rażącą niewspółmierność orzeczonej kary za czyn nie alimentacji poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łącznej 10 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy okres niealimentacji był stosunkowo krótki, a zachowanie oskarżonego, który aktualnie mieszka z żoną J. P. oraz z córkami N., R. i A., uczestniczy w wychowaniu i utrzymaniu rodziny, daje pozytywną prognozę kryminologiczną, a nadto kara bezwzględnego pozbawienia wolności ponownie pozbawi dzieci ojca oraz możliwości dbania o ich wychowanie i utrzymanie.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja o okazała się celowa i doprowadziła do wydania orzeczenia o charakterze kasatoryjnym. Z uwagi na konieczność ponownego przeprowadzenia przewodu sądowego
w całości z uwagi na błędy w ustaleniach faktycznych poczynione przez Sąd I instancji, zarówno błędy dowolności jak i błędy braku, przedwczesne jest ustosunkowywanie się przez Sąd odwoławczy do zarzutów zawartych w punktach od 3 do 6 apelacji, które to zarzuty w gruncie rzeczy sprowadzają się do zarzutu rażącej surowości wymierzonej oskarżonemu kary.

Sąd odwoławczy zauważa natomiast, że zasadny okazał się zarzut z punktu 1 i 2 apelacji. Sąd odwoławczy z urzędu zauważa jeszcze inne braki postępowania dowodowego, a także błędy proceduralne, które mogły mieć wpływ na treść wyroku.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że pokrzywdzona S. P. w dniu (...) ukończyła 18 lat, w związku z czym jest osobą pełnoletnią i w niniejszym postępowaniu nie mogła być reprezentowana przez matkę. Pokrzywdzona winna być zawiadomiona o terminie rozprawy. Pokrzywdzona winna być w ocenie Sądu również przesłuchana w charakterze świadka na rozprawie, zwłaszcza, iż co do niej zarzut stawiany oskarżonemu dotyczył narażenia jej na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Pokrzywdzona winna być więc na te okoliczności przesłuchana. Podobnie jak szczegółowo na te okoliczności winna być przesłuchana druga pokrzywdzona P. P. (2), a rację ma skarżący, że jej przesłuchanie jawi się jako lakoniczne, nie pozwalające na poczynienie ustaleń w zakresie znamion wskazanych w art.209§1ak.k. Zwłaszcza, że to przesłuchanie odbyło się w lipcu 2020r., a zarzut stawiany oskarżonemu dotyczy okresu do kwietnia 21r. Pokrzywdzona ma już być przy tym obecnie sama matką.

Nie jest także wiadomym z jakich powodów Sąd I instancji odstąpił od przesłuchania w charakterze świadka na rozprawie J. P., nie ujawnił nawet jej zeznań, a następnie na ich podstawie poczynił ustalenia faktyczne.

Tak zgromadzony i ujawniony materiał dowodowy w niniejszej sprawie nie pozwala na jednoznaczne przyjęcie odpowiedzialności oskarżonego za zarzucane mu czyny. W ocenie Sądu odwoławczego, w sposób niewystarczający wykazano, iż oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona zarzucanych mu i przypisanych przestępstw niealimentacji.

Na marginesie Sąd odwoławczy zauważa, że w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji wskazuje odmiennie niż w wyroku, że co do S. i P. oskarżony dopuścił się przestępstwa z art.209§1k.k., natomiast co do R. i N. przestępstwa z art.209§1ak.k.

Zasadny okazał się też zarzut naruszenia przez Sąd orzekający art. 167 k.p.k. w zw. z art. 366 k.p.k., poprzez odstąpienie od przesłuchania żony oskarżonego, tj. J. P. w charakterze świadka, która może mieć wiedzę w zakresie istotnych okoliczności dla rozstrzygnięcia sprawy z uwagi na fakt, że jak wynika z akt sprawy, oskarżony od kwietnia 2021 r. mieszka wraz z żoną oraz trzema małoletnimi córkami i utrzymuje rodzinę.

Ponadto Sąd odwoławczy podziela stanowisko obrony, iż w sprawie koniecznie jest ponowne przesłuchanie świadka P. P. (2) i wyjaśnienie rozbieżności w zeznaniach tego świadka w zakresie posiadania dziecka, tworzenia rodziny z ojcem dziecka oraz zestawienia ich z wyjaśnieniami oskarżonego, a przez to ustalenie czy ww. córka oskarżonego po urodzeniu dziecka kontynuowała naukę czy też nie, a jeśli nie to od kiedy zaprzestała nauki.

Z uwagi na powyższe uchybienia w toku postępowania dowodowego, skutkujące koniecznością jego przeprowadzenia na nowo, przedwczesne okazało się odnoszenie do pozostałych zarzutów zawartych w apelacji.

W tym stanie rzeczy, uznając że zachodzi potrzeba ponownego przeprowadzenia przewodu w całości stosownie do treści art. 437 § 1 i 2 k.p.k. Sąd odwoławczy uchylił zaskarżony wyrok w całości i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Kole do ponownego rozpoznania.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji przeprowadzi wskazane wyżej i konieczne dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy dowody, ustosunkuje się do wniosków dowodowych zawartych w apelacji, a także przeprowadzi inne dowody, których konieczność ewentualnie ujawni się w trakcie postępowania.

Dopiero przeprowadzenie wszystkich niezbędnych dowodów i poprawnie przeprowadzona analiza materiału dowodowego, właściwa jego ocena dokonana
z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego pozwoli na dokonanie właściwych ustaleń faktycznych, stanowiących podstawę prawidłowego orzekania.

Wniosek

Obrońca oskarżonego wiosła o:

1.uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania z uwagi na konieczność przeprowadzenia na nowo całego postępowania dowodowego, gdyż oskarżony nie miał możliwości aktywnego uczestniczenia w rozprawie, albowiem w chwili przeprowadzania rozprawy był przekonany, że zostanie wymierzona mu kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na podstawie dobrowolnego poddania go karze, a nie mógł tego zweryfikować, gdyż w tym czasie był pozbawiony wolności i nie miał obrońcy, a przez to zachodzi konieczność powtórzenia postępowania dowodowego zwłaszcza, że sytuacja oskarżonego, który zajmuje się swoją rodziną i trójką dzieci w sposób istotny się zmieniła i zachodzą przesłanki do orzeczenia kary wolnościowej lub pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem, aby oskarżony mógł opiekować się rodziną, ewentualnie:

2. zmianę wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary wolnościowej w dolnych granicach zagrożenia ustawowego, zaś gdy Sąd uzna to za niemożliwe, wnoszę o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności w dolnych granicach zagrożenia ustawowego z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na wskazane wyżej uchybienia procesowe, które mogły mieć wpływ na treść wyroku i konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości Sąd odwoławczy, uchylił wyrok Sądu I instancji w całości i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Kole do ponownego rozpoznania.

Mając na uwadze powyższe, niecelowe okazało się odnoszenie do pozostałych wniosków zawartych w apelacji obrońcy oskarżonego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Z uwagi na wskazane wyżej uchybienia procesowe, które mogły mieć wpływ na treść wyroku i konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości Sąd odwoławczy, uchylił wyrok Sądu I instancji w całości i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu w Kole do ponownego rozpoznania.

I.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji w sposób prawidłowy przeprowadzi postępowanie dowodowe, w sposób wskazany powyżej w uzasadnieniu. Dopiero przeprowadzenie wszystkich niezbędnych dowodów, właściwa ich ocena dokonana z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego pozwoli na dokonanie właściwych ustaleń faktycznych, stanowiących podstawę prawidłowego orzekania.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

Agata Wilczewska

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina oskarżonego

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana