III U 65/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Koninie z 2015-03-10

Sygnatura akt III U 65/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 10-03-2015 r.

Sąd Okręgowy w Koninie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia – SO Anna Walczak- Sarnowska

Protokolant: Starszy sekretarz sądowy Lila Andrzejewska

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 3-03-2015r. w Koninie

sprawy S. O.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o emeryturę

na skutek odwołania S. O.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

z dnia 9-12-2014r. znak: (...)

Oddala odwołanie

Sygnatura akt III U 65/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. decyzją z dnia 9 grudnia 2014 roku, znak: (...) odmówił S. O. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym wskazując w uzasadnieniu, że na dzień 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca udowodnił 28 lat 5 miesięcy i 21 dni lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 2 lata, 9 miesięcy i 4 dni wobec wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył S. O. wskazując, że organ rentowy nieprawidłowo nie zaliczył do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w (...) w S. od 2 października 1972 roku do 31 marca 1993 roku na stanowisku mechanika samochodowego.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego podnosząc, że do 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca udowodnił tylko okres 2 lata 9 miesięcy i 4 dni pracy w szczególnych warunkach na wymagane 15 lat.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

S. O. urodził się w dniu (...)

W okresie od dnia;

- 29 sierpnia 1969 r. do 16 września 1972 r. pracował jako mechanik samochodowy w Przedsiębiorstwie (...) w C.,

- 7 października1972r. do 31 grudnia 1993r. jako ślusarz w (...) S.A. ,

S. O. w dniu 25 listopada 2014 roku złożył wniosek o emeryturę przedkładając świadectwo pracy w szczególnych warunkach z dnia 23 października 2014 toku w którym wskazane jest , że w okresie ;

- od 7.10.1972 r. do 30.11 1972 r. ,

- od 3.05.1976r. do 30.09.1976 r.

-od 1.01.1985r. do 1.10 1985 r. ,

- od 10.02. 1988 r. do 31.05.1988 r. stale i w pełnym okresie czasu wykonywał prace w szczególnych warunkach i stanowisko to wymienione jest w wykazie A dział XIV , poz.16 Rozporządzenia prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku / Dz. U. Nr 8, poz. 43 z 1983 r./ oraz w okresie od 2.10.1985 r. do 20.11 1986 r, stale i w pełnym okresie czasu wykonywał prace na stanowisku montera urządzeń i konstrukcji metalowych na wysokości wskazując, że stanowisko to wymienione jest w wykazie A /dział V , poz.5 w/w rozporządzenia.

Dowód ; świadectwo pracy w szczególnych warunkach /k. 7 akt ZUS

Zaskarżoną decyzją z dnia 19 grudnia 2014 roku pozwany organ rentowy odmówił odwołującemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z uwagi na nieudowodnienie wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 15 lat.

Organ rentowy uwzględnił na podstawie przedłożonych świadectw pracy okres pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 2 lat 9 miesięcy i 4 dni na podstawie świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego, zgromadzonych w toku postępowania, zeznań odwołującego oraz świadków; G. J., A. S. (1), A. K..

Odwołujący wskazał, że od momentu zatrudnienia w (...) S.A. S. tj. od 1 października 1972 roku do 31 marca 1993 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował tylko w kanałach remontowych przy naprawie samochodów mechanicznych mimo , że w angażach miał wpisane stanowisko robotnik transportowy lub ślusarz.

Świadkowie powołani w sprawie zeznali , że odwołujący rzeczywiście naprawiał samochody osobowe, ciężarowe, autobusy i naprawa ta wykonywana była zarówno w kanale jak i na zewnątrz , wskazując jednocześnie , że nie można było pewnych napraw wykonać w kanale. Bywały dni , że odwołujący przez cały dzień wykonywał naprawy pojazdów była na zewnątrz, nie w kanale.

Sąd zeznania świadków uznał za prawdziwe i szczere i wzajemnie się uzupełaniające. Świadkowie potwierdzili , że odwołujący pracowała na stanowisku mechanika , ale praca ta nie była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w kanałach. Zeznania odwołującego Sąd uznał tylko za częściowo wiarygodne, a mianowicie tym zakresie, że w (...) pracował jako mechanik samochodowy. Nie dał wiary zeznaniom odwołującego dotyczącego wykonywania pracy mechanika samochodowego w kanale stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Zeznania te w żaden sposób nie korespondują z zeznaniami świadków.

W przedmiotowej sprawie przedmiotem sporu było rozważanie, czy odwołującemu S. O. przysługuje prawo do emerytury, a w szczególności ustalenie, czy wykonywała on pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przez co najmniej 15 lat.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 roku) osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

Przepis art. 27.1pkt.2 ustawy wymaga co najmniej 25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego w przypadku mężczyzn.

Według art. 32 ust. 1 ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1, przy czym za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (ust. 2 art. 32).

Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 tego przepisu (pracownikom) przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Tym dotychczasowym przepisem jest wspomniane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43).

Zgodnie z § 4 rozporządzenia pracownik wykonujący prace na stanowisku wymienionym w wykazie A, stanowiącym załącznik do rozporządzenia nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, wynoszący 25 lat dla mężczyzn,

w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Według § 2 ust.2 wspomnianego rozporządzenia okresy pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia lub w świadectwie pracy, zaś okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Przyznanie świadczenia emerytalnego na podstawie art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 2 i 4 powołanego wyżej rozporządzenia przez organ rentowy następuje właśnie na podstawie świadectwa pracy potwierdzającego wykonywanie zatrudnienia w szczególnych warunkach, które jednak jak każdy dokument nieurzędowy w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 k.p.c. podlega kontroli zarówno co do prawidłowości wskazanych w nim faktów, jak i co do prawidłowości wskazanej podstawy prawnej, gdyż podmiot wydający to świadectwo nie jest organem państwowym, ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 24 września 2008 roku, III AUa 795/08, LEX nr 478688).

W rozpatrywanej sprawie odwołujący przedłożył świadectwa pracy w szczególnych warunkach potwierdzające jego okres pracy w szczególnych warunkach – łącznie w wymiarze 2 lat,9 miesięcy i 4 dni .

Według § 4 w/w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pracownik , który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, stanowiącym załącznik do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki; osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn i posiada wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego S. O. w trakcie zatrudnienia w (...) S.A. w S. od 3 października 1972 r. do 31 marca 1993 roku pracował na stanowisku mechanika samochodowego pomimo wpisu w angażach , że pracował na stanowisku ślusarza. Praca odwołującego polegała na naprawianiu pojazdów mechanicznych w kanałach remontowych lecz nie była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W związku z tym praca wykonywana przez ubezpieczonego w okresie nie uwzględnionym przez organ rentowy nie spełniała przesłanek wskazanych w wykazie A dziale XIV, poz. 16 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. i nie może być zakwalifikowana jako praca w szczególnych warunkach. Warunek ten jest bowiem spełniony, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku stale, to jest ciągle wykonuje prace w szczególnych warunkach i nie wykonuje przy tym innych czynności pracowniczych nie będących pracą w takich warunkach. Tylko bowiem okresy wykonywania zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy wypełniają kryterium uznania pracy o cechach znacznej szkodliwości dla zdrowia lub znacznego stopnia uciążliwości, lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Stałe wykonywanie takich prac oznacza, że krótsze dobowo (nie w pełnym wymiarze obowiązującego czasu pracy na danym stanowisku) lub okresowe, a nie stałe świadczenie pracy wyklucza dopuszczalność uznania pracy za świadczoną w szczególnych warunkach wskutek niespełnienia warunku stałej znacznej szkodliwości dla zdrowia lub stałego znacznego stopnia uciążliwości wykonywanego zatrudnienia (por. postan. SN z 3 października 2008 r. II UK 133/08, LEX nr 658191, wyrok SN z 4 czerwca 2008 r. II UK 306/07 OSNP 2009/21-22/290).

Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, a Sąd Okręgowy podziela to stanowisko, że z przywileju przejścia na emeryturę w niższym wieku emerytalnym, przysługującego pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, mogą korzystać wyłącznie pracownicy, który byli rzeczywiście zatrudnieni stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szkodliwych warunkach pracy (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 15 grudnia 1997 r., II UKN 417/97, OSNP 1998/21/638; 21 listopada 2001 r., II UKN 598/00, OSNP 2003/17/419; 4 czerwca 2008 r., II UK 306/07, lex nr 494129). Nadto w wyroku z dnia 21 listopada 2001 r., II UKN 598/00, Sąd Najwyższy podkreślił, że o uprawnieniu do emerytury na podstawie § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.), decyduje łączne spełnienie przez pracownika wszystkich warunków określonych w tym przepisie, a nie jego przekonanie, że charakter lub warunki pracy wystarczają do uznania jej za wykonywaną w szczególnych warunkach.

Reasumując, S. O. nie wykazał, że w spornym okresie swego zatrudnienia stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych, tym samym nie udowodnił 15 - letniego okresu takiej pracy i nie spełnił warunku do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury.

Bezspornym jest, że odwołujący wiek emerytalny osiągnął w dniu (...). Organ rentowy w toku postępowania wyjaśniającego ustalił, że okres zatrudniania odwołującego wynosi na dzień 1 stycznia 1999 roku łącznie 28 lat 5 miesięcy i 21 dni okresów składkowych i nieskładkowych w tym tylko okres 2 lat 9 miesięcy i 4 dni okresu pracy w szczególnych warunkach.

Mając powyższe na uwadze Sąd w oparciu o przepis art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił wniesione odwołanie.

Anna Walczak - Sarnowska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Małgorzata Witkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Koninie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia – Anna Walczak-Sarnowska
Data wytworzenia informacji: